Bắc Kạn: Gần 60% xã, phường đạt tiêu chuẩn phù hợp với trẻ em

Các bước triển khai, chuẩn bị cho đánh giá, công nhận XPPHVTE

Bắc Kạn nằm ở phía Đông Bắc của đất nước, có 01 thành phố và 7 huyện với 108 xã, phường, thị trấn. Toàn tỉnh có 80.766 trẻ em (chiếm 27,5% dân số), trong đó, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt là 1.184 em; trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt là 26.970 em.

2022 là năm tiến hành đánh giá và công nhận XPPHVTE nên ngay từ đầu năm, Sở LĐ-TB&XH đã tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng Kế hoạch số 131/KH- UBND, ngày 01/3/2022 về việc triển khai đánh giá và công nhận XPPHVTE để các địa phương có căn cứ xây dựng kế hoạch và triển khai việc đánh giá và công nhận XPPHVTE.

Theo đó, UBND các huyện, thành phố cũng đã xây dựng kế hoạch, ban hành các văn bản chỉ đạo hướng dẫn các xã, phường, thị trấn thành lập Hội đồng đánh giá và tổ chức triển khai thực hiện việc đánh giá và công nhận XPPHVTE năm 2022.

Để hướng dẫn việc thu thập thông tin và cách tính điểm của từng tiêu chí, Sở LĐ-TB&XH đã tổ chức 03 lớp tập huấn cho 232 cán bộ là Chủ tịch Hội đồng đánh giá XPPHVTE, Công chức Văn hóa - Xã hội phụ trách lĩnh vực LĐ-TB&XH thuộc UBND cấp xã và lãnh đạo, chuyên viên phụ trách công tác trẻ em thuộc Phòng LĐ-TB&XH các huyện, thành phố.

Kết quả đánh giá 13 tiêu chí

Về Nguồn lực thực hiện quyền trẻ em: 100% xã, phường, thị trấn đã xây dựng kế hoạch thực hiện; 100% các xã đã bố trí chức danh người làm công tác bảo vệ trẻ em cấp xã; 100% các xã đã thành lập Ban bảo vệ trẻ em. Nhiều đơn vị cấp xã đã bố trí kinh phí thực hiện công tác trẻ em, có cộng tác viên bảo vệ trẻ em tại thôn, bản, tổ dân phố.

Về việc trẻ em được khai sinh đúng quy định: năm 2022 toàn tỉnh có 3.428 trường hợp trẻ em được khai sinh có xác định rõ quốc tịch, trong đó khai sinh đúng hạn là 2.998 trường hợp (chiếm 87,5%), khai sinh quá hạn là: 430 trường hợp (12,5%).

Về việc trẻ em bị xâm hại: Từ năm 2020 đến năm 2022 trên địa bàn tỉnh xảy ra 36 vụ xâm hại trẻ em, trong đó trẻ em bị xâm hại tình dục chiếm 92% (33/36 vụ xâm hại tình dục trẻ em, 03 vụ bạo lực trẻ em).

Về việc trẻ em vi phạm pháp luật, nghiện ma túy: Việc phát hiện và giáo dục trẻ em có nguy cơ cao vi phạm pháp luật ở cộng đồng luôn được các cấp các ngành quan tâm thực hiện, đặc biệt là ngành Công an các cấp đã đẩy mạnh công tác quản lý, giáo dục các trẻ em vi phạm pháp luật chưa tới mức truy cứu trách nhiệm hình sự về giáo dục tại xã, phường. Kết quả có 102/108 xã, phường, thị trấn đạt được điểm tối đa đối với tiêu chí này.

Về việc trẻ em bị tai nạn, thương tích: Từ năm 2020 đến năm 2022 trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 17 vụ tai nạn thương tích trẻ em đẫn dến trẻ em bị tử vong (trong đó chủ yếu là bị đuối nước và tai nạn giao thông).

Về viêc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được trợ giúp: Công tác chăm sóc, trợ giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được các cơ quan đơn vị và địa phương quan tâm, thực hiện tốt, theo đúng chính sách và quy định, bằng nhiều hình thức, hầu hết đều đạt tỷ lệ từ 98% trở lên.

Vê việc trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng: Tiêu chí này đã được ngành chức năng đặc biệt quan tâm chỉ đạo, chương trình tiêm chủng mở rộng đã được triển khai và duy trì thường xuyên tại 108/108 xã, phường, thị trấn.

Về Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thể thấp còi: Chương trình phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ em được đặc biệt quan tâm, nhưng vẫn còn nhiều xã có tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể nhẹ cân cao. Cụ thể: Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi là 26,3%; Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ em dưới 5 tuổi là 16,1%.

Về việc trẻ em được khám sức khỏe định kỳ: Trong các trường mầm non, tiểu học, THCS, THPT hằng năm nhà trường đều đăng ký và tổ chức khám sức khỏe cho học sinh ít nhất 01 lần/năm học, nhiều trường tổ chức khám 02 lần/năm học.

Về việc trẻ em đến trường, lớp mầm non: Theo thống kê từ ngành Giáo dục và Đào tạo, tỷ lệ trẻ em đi học mẫu giáo đạt 99%, tỷ lệ huy động trẻ đi nhà trẻ đạt 33,33%.

Về việc trẻ em được thực hiện quyền tham gia của trẻ em: Năm 2022 đã có 13/108 đơn vị cấp xã và 7/8 đơn vị cấp huyện tổ chức Diễn đàn trẻ em với sự tham gia của gần 2.000 trẻ em. Diễn đàn trẻ em tỉnh Bắc Kạn lần thứ Chín năm 2022 được tổ chức vào tháng 7 năm 2022, với chủ đề “Chung tay bảo vệ trẻ em, hãy lên tiếng phòng, chống xâm hại, bạo lực trẻ em”.

Ngoài ra, ngành giáo dục và đào tạo đã tổ chức các cuộc thăm dò ý kiến trẻ em trong trường học thông qua các phiếu hỏi, qua mạng xã hội liên quan đến: góp ý kiến xây dựng nội quy nhà trường, góp ý các hoạt động ngoại khoá của nhà trường, góp ý hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh, tổ chức các hoạt động hè an toàn lành mạnh cho trẻ. Trong 10 tháng đầu năm 2022 đã thực hiện 30 cuộc thăm dò ý kiến trẻ em, với 1.025 trẻ em tham gia. Tiếp tục duy trì và phát triển 78 câu lạc bộ quyền tham gia của trẻ em trong trường học, thu hút 1.281 trẻ tham gia qua đó giúp cho trẻ em được trang bị kiến thức, kỹ năng để trẻ em phát triển toàn diện như: Câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên; Câu lạc bộ Võ cổ truyền, Câu lạc bộ hát then đàn tính, hát Sli lượn; Câu lạc bộ cầu lông, Câu lạc bộ bóng bàn; Câu lạc bộ bóng chuyền; Câu lạc bộ vũ điệu xanh; Câu lạc bộ tiếng Anh, Câu lạc bộ Văn học… Duy trì được 50 chương trình, hoạt động do trẻ em khởi xướng và thực hiện trong nhà trường như: Thùng rác nhỏ ý nghĩa lớn, vườn rau của em, trồng rau gây quỹ lớp, vườn cây thuốc nam, nhảy dân vũ, tủ sách lớp học,… Thông qua các hoạt động nêu trên đã thúc đẩy sự sáng tạo, đoàn kết của trẻ và góp phần và thực hiện tốt quyền tham gia của trẻ em trong nhà trường.

Về hoạt động vui chơi, giải trí, văn hóa, thể dục, thể thao dành cho trẻ em: Vui chơi giải trí là một nhu cầu không thể thiếu đối với trẻ em, bởi nó giúp trẻ em phát triển toàn diện. Toàn tỉnh hiện có 01 Nhà văn hóa tỉnh đang là trụ sở hoạt động chung của Trung tâm Văn hóa và xúc tiến du lịch tỉnh, Thư viện tỉnh, Đoàn Nghệ thuật dân tộc tỉnh; 01 Nhà Thi đấu Thể dục thể thao tỉnh là trụ sở hoạt động của Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao tỉnh; 01 Bảo tàng tỉnh là trụ sở hoạt động của Bảo tàng tỉnh; 01 Trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi do Tỉnh đoàn Bắc Kạn quản lý; 8/8 Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông cấp huyện hoạt động ổn định; có 61/108 xã có Nhà văn hóa (đạt 56,5%); có 1.207/1.292 thôn, tổ có Nhà văn hóa (đạt 92,1%)… qua đó phần nào đáp ứng nhu cầu vui chơi, học tập cộng đồng hữu ích tạo điều kiện cho trẻ em có môi trường lành mạnh để được tham gia hoạt động, vui chơi, giải trí. Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh vẫn còn thiếu các khu vui chơi riêng biệt dành cho trẻ em.

Về mức độ hài lòng của trẻ em và người dân về việc thực hiện quyền trẻ em: Để đánh giá mức độ hài lòng của trẻ em và người dân về việc thực hiện quyền trẻ em tại địa phương, các đơn vị xã phường thị trấn đã tổ chức xin ý kiến về mức độ hài lòng của người dân và trẻ em bằng hình thức phát phiếu thăm dò hoặc lấy ý kiến tại các cuộc họp. Kết quả đều có trên 50% người dân và trẻ em hài lòng. Theo kết quả đánh giá và công nhận XPPHVTE của UBND các huyện, thành phố năm 2022 như 13 tiêu chí ở trên, tỉnh Bắc Kạn có 64/108 xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn XPPHVTE (đạt tỷ lệ 59,26%).