Bỏ rơi con đẻ, cha mẹ vi phạm nghiêm trọng quyền trẻ em

 

Một bé trai nặng 2,4kg nguyên dây rốn, không quần áo, nằm dưới hố ga ở xã Thanh Mỹ, thị xã Sơn Tây, Hà Nội, được tìm thấy vào khoảng 15h ngày 8/6. Lúc người dân phát hiện, cháu bé nằm dưới hố ga cạn, phía sau đình làng thôn Thanh Tiến trong tình trạng sức khỏe yếu, côn trùng bám đầy mắt, tai, mũi. Ngay sau đó, cháu bé được đưa đến trạm y tế xã sơ cứu rồi đưa vào BV Đa khoa Sơn Tây, sau chuyển xuống BV Xanh Pôn để cấp cứu.

 

Ngày 10/6, Công an thị xã Sơn Tây đã xác định P.T.T (SN 1989) là mẹ cháu bé đã bỏ rơi con tại hố ga. Tại cơ quan Công an, T. khai nhận ngày 6/6 đón xe buýt lên thị xã Sơn Tây chơi. Đến khoảng 23 giờ đêm cùng ngày thấy mình vỡ nước ối và trở dạ, T. đi một mình đến ruộng rau cạnh đền Mẫu tự sinh con. Vì hoàn cảnh kinh tế khó khăn, không thể nuôi được con và không muốn ai biết sự việc nên ngay khi sinh, T. đã bế con trèo vào phía sau đền Mẫu vứt bỏ ở hố ga. Sau đó, T. xóa dấu vết rồi đi về trung tâm thành phố.

 

Sau 20 ngày điều trị tích cực tại BV Xanh Pôn, cháu bé đã tử vong do bị sốc nhiễm khuẩn mà không có người thân nào bên cạnh khiến nhiều người xót xa, phẫn nộ. Người mẹ P.T.T đã bị công an bắt và khởi tố sau 23 ngày bỏ rơi con đẻ ở hố ga khiến bé tử vong.

 

Sau sự việc rúng động trên, truyền thông lại dậy sóng vụ một bé trai bị mẹ bỏ rơi trong khe tường. Vào khoảng 17h50' ngày 18/8/2020, người dân đang sinh sống tại ngõ Đào Nguyên, thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm, Hà Nội nghe thấy tiếng khóc của trẻ nhỏ. Họ phát hiện một em bé không mặc quần áo, còn nguyên dây rốn bị bỏ rơi ở khe tường hẹp. Họ đã phải khoan, đục tường để giải cứu cháu bé ra ngoài rồi cùng lực lượng chức năng đưa cháu đi cấp cứu.

 

Công an làm rõ danh tính người mẹ là N.K.H. (20 tuổi, trú tại Kim Sơn, Ninh Bình) hiện đang là sinh viên năm thứ 2 Học viện Nông nghiệp Việt Nam.

 

Sau 3 tuần điều trị, sức khỏe bé trai đã hoàn toàn ổn định, ngày 9/9/2020, gia đình bé (trong đó có mẹ đẻ đi cùng) đã đến nhận nuôi. Thật may mắn vì đứa trẻ cuối cùng cũng đã được về trong vòng tay của mẹ, hy vọng con sẽ được cha mẹ và người thân chăm sóc, yêu thương.

 

 

Việc cha mẹ bỏ rơi con cái, nhất là bỏ rơi trẻ sơ sinh – đối tượng không có khả năng sinh tồn trong môi trường tự nhiên nếu không được chăm sóc, không chỉ là hành vi trái với luân thường, đạo lý, mà còn vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật hiện hành.

 

Theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Luật Trẻ em 2016 và Công ước quốc tế về quyền trẻ em, cha mẹ có nghĩa vụ yêu thương, trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con. Pháp luật nghiêm cấm bố mẹ bỏ rơi con của mình, tùy vào tính chất, mức độ và hậu quả của hành vi, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

 

Về xử phạt hành chính, theo Khoản 1 và Khoản 2 Điều 22 Nghị định 144/2013/NĐ-CP, phạt tiền từ 10-15 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Bỏ hoặc không chăm sóc, nuôi dưỡng con sau khi sinh; Cha mẹ; người giám hộ cố ý bỏ rơi trẻ em ở nơi công cộng, bỏ mặc hoặc ép buộc trẻ em không sống cùng gia đình, bỏ mặc trẻ em tự sinh sống, không quan tâm chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ em để trẻ em rơi vào hoàn cảnh đặc biệt.

 

Trường hợp đứa bé sinh ra còn sống nhưng bị mẹ đẻ hoặc những người thân khác trong gia đình vứt bỏ gây tử vong thì các đối tượng này có thể bị xử lý hình sự về Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ theo Điều 124 BLHS 2015.

 

Cụ thể, Điều 124 BLHS 2015 quy định, người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra trong 7 ngày tuổi, thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

 

Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 7 ngày tuổi dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. 

 

Ngoài 7 ngày tuổi, người mẹ có thể phải chịu trách nhiệm hình sự đối với tội danh có mức hình phạt nặng hơn là tội Giết người.

 

Nếu người mẹ vứt bỏ đứa trẻ nhưng được người khác phát hiện, đưa đi cấp cứu kịp thời nên đứa trẻ không chết thì người mẹ không phạm tội này.

 

 

Xét về mặt logic, không cha mẹ nào không yêu thương con đẻ của mình, vì nhiều lý do, trong đó có lý do chính đáng và cả những lý do ngụy biện, đổ lỗi cho hoàn cảnh mà một số cha mẹ nhẫn tâm vứt bỏ con đẻ. Để ngăn chặn tình trạng này, điều trước tiên, nam nữ thanh niên cần phải có hiểu biết tối thiểu về sức khỏe sinh sản. Khi chưa chuẩn bị sẵn sàng về tâm lý và kinh tế để có con, cần sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn.

 

Nếu không may có thai ngoài ý muốn, các bạn nữ hãy chia sẻ với người thân và gia đình để được hỗ trợ, giúp đỡ. Trong trường hợp cha mẹ đẻ cũng quay lưng với bạn thì vẫn có các tổ chức xã hội từ thiện, Hội Phụ nữ, nhà tạm lánh để bạn có thể đến cư trú và sinh con an toàn. Trường hợp sinh con ra mà không thể nuôi được, bạn có thể đưa con đến các trung tâm bảo trợ xã hội, các tổ chức xã hội tiếp nhận trẻ mồ côi, không nên có hành vi hủy hoại đứa trẻ.

 

Xã hội cũng không nên kỳ thị những trường hợp không chồng mà chửa, chính bởi sự kỳ thị này mà nhiều cô gái trẻ người non dạ đã chọn cách làm dại dột là bỏ rơi chính con đẻ của mình.

 

Và một điều quan trọng hơn cả, trong những câu chuyện trên, đều có một đặc điểm chung là người mẹ sinh con âm thầm một mình và cũng chính người mẹ ấy bỏ rơi con, không thấy bóng dáng của người cha, họ không biết con mình được sinh ra, hay biết mà không quan tâm? Vai trò của người cha ở đâu? Tại sao tất cả trách nhiệm đều đổ lên đầu người phụ nữ. Dư luận xã hội đừng chỉ lên án, chỉ trích duy nhất người mẹ, phụ nữ không thể tự có thai và trách nhiệm nuôi con là trách nhiệm của cả cha lẫn mẹ.