Cảnh giác chiêu trò của một số lò luyện thi lập tài khoản ảo để lôi kéo thí sinh thi đánh giá năng lực

GS.TS. Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí ĐHQG Hà Nội cho biết, kỳ thi đánh giá năng lực của ĐHQG Hà Nội (kỳ thi HSA) đã trải qua một nửa chặng đường, nhưng mới đây xuất hiện các nhóm luyện thi cử người đi thi đánh giá năng lực để “nhớ” câu hỏi, sau đó về luyện thi; đồng thời có hiện tượng một số nhóm luyện thi lập tài khoản ảo để lôi kéo thí sinh; có thí sinh cố tình tiết lộ đề thi sau đợt thi.

Mấy ngày gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng có sự gian lận trong kỳ thi HSA. Cụ thể, một tài khoản ảo trên mạng xã hội cho rằng, vì đề thi các đợt thi HSA giống nhau nên đã có trung tâm luyện thi cử người đi thi để "học thuộc" đề, trên nội dung đề thi đã "chôm" được, sẽ luyện thi cho thí sinh dự thi các đợt sau.

Giải đáp về tin đồn này, ông Nguyễn Tiến Thảo cho biết, quy chế thi đánh giá năng lực của ĐHQG Hà Nội quy định rõ, thí sinh cố tình tiết lộ một phần dữ liệu câu hỏi thi sau khi kết thúc đợt thi sẽ bị hủy kết quả thi, thông báo cho các bên liên quan xử lý.

Nhà trường đã xác minh được một số trường hợp thí sinh khu vực Hà Nội, Bắc Giang, Thái Bình có hành vi tiết lộ câu hỏi thi và đã bị xử lý theo quy chế. Một số thí sinh còn phản ánh, các nhóm luyện thi cử người đi thi để “nhớ” câu hỏi và luyện thi, thì đối với các câu hỏi mà các nhóm luyện thi đề cập đến, ĐHQG Hà Nội đều kiểm tra xác minh và rút khỏi ngân hàng câu hỏi nếu nội dung tương tự giống trên 50%.

Đến thời điểm hiện tại, ĐHQG Hà Nội ghi nhận một vài câu hỏi lĩnh vực ngôn ngữ, văn chương, dù thí sinh “nhớ” không chính xác nhưng có thảo luận trên các diễn đàn. Cũng cần lưu ý rằng, một tác phẩm văn học nào đó trong đề thi lặp lại không có nghĩa là câu hỏi lặp lại. Tác phẩm văn học chỉ là ngữ cảnh, chất liệu để xây dựng câu hỏi. Câu hỏi cho ngữ cảnh đó sẽ được hỏi khác nhau, từ biện pháp tu từ, hình thái, cảm xúc, bình phẩm, chính tả, biểu đạt cho từng loại hình câu hỏi của mỗi đề là khác nhau. 

Do đó, thí sinh gặp lại một tác phẩm văn học, nhưng các câu hỏi sẽ là khác nhau. Điều này minh chứng cho kết quả nhiều thí sinh thi liên tiếp 2 lần, nhưng điểm bài thi vẫn không thay đổi, mặc dù “cảm tưởng” là câu hỏi lặp lại, nhưng thực chất là tác phẩm lặp lại mà thôi. Và việc lặp lại này không xảy ra với các phần câu hỏi thuộc lĩnh vực Toán học hay Khoa học.

Về hiện tượng một số nhóm luyện thi lập tài khoản ảo để lôi kéo thí sinh, GS.TS. Nguyễn Tiến Thảo cho rằng, các nhóm luyện thi họ cũng truyền thông về kỳ thi đánh giá năng lực khá nhiều, nhưng mục đích lôi kéo thí sinh dự thi. 

ĐHQG Hà Nội đã xác minh được rằng còn có một số nhóm luyện thi lập tài khoản ảo để lôi kéo thí sinh, giả làm thí sinh vừa thi đạt 126/150 điểm, nhưng thực tế đến thời điểm này không có thí sinh đạt điểm 126. Thậm chí, các tài khoản ảo đóng vai thí sinh chia sẻ rằng mình làm trúng các câu hỏi của nhóm luyện thi, nhưng thực chất không có những câu hỏi đó trong ngân hàng đề thi.

“Điểm chung nhất là các thông tin đó không xác thực. Nếu không tỉnh táo chúng ta sẽ bị các tài khoản ảo này kéo vào ma trận luyện thi. Về mức độ lặp lại của câu hỏi, chúng tôi xác nhận là có một tỉ lệ dưới 0,5% câu hỏi lặp lại, vì máy tính làm việc khách quan, quét từ ngân hàng câu hỏi được rút ra từ ngân hàng dữ liệu đề thi. Với số lượng thí sinh dự thi là 43.761, thì xác suất trùng lặp tuyệt đối câu hỏi là vô cùng thấp. Trừ các câu hỏi đã bị khóa không sử dụng, các câu hỏi chuẩn hóa đều được phân bố, sử dụng sao cho tỉ lệ lặp lại là thấp nhất, có thể trong phạm vi sai số của khoa học đo lường. Như vậy đảm bảo tính khách quan, khoa học của hoạt động kiểm tra đánh giá độc lập”, ông Nguyễn Tiến Thảo cho biết.

Tính đến ngày 26/4, ĐHQG Hà Nội đã nhận được 88.910 lượt đăng ký dự thi đánh giá năng lực năm 2023. Các đợt thi tháng 3 và tháng 4 đã hoàn thành, phục vụ 43.761 thí sinh với tỉ lệ thí sinh dự thi đạt 97,3%. 

Phổ điểm thi của 4 đợt đầu tiên theo phân bổ chuẩn, điểm trung bình 75,2/150; trung vị là 75,0/150; độ lệch chuẩn 13,7. Thí sinh đạt điểm cao nhất 129/150, thấp nhất 31/150. So với cùng kỳ năm 2022, điểm trung bình năm 2023 giảm 2,4 điểm. Phổ điểm ổn định theo từng đợt thi, số thí sinh đạt từ 100 điểm trở lên chiếm 4,4%. 

Kết quả thống kê các đợt thi đầu tiên cung cấp thông tin quan trọng cho gần 80 trường đại học xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào phù hợp theo lĩnh vực, nhóm ngành đào tạo.

Giám đốc Trung tâm Khảo thí ĐHQG Hà Nội khẳng định, bên cạnh tổ chức thi, Trung tâm luôn lắng nghe phản hồi của xã hội về kỳ thi. 

"Về công tác tổ chức thi, ĐHQG Hà Nội đã có quy chế phối hợp với Bộ Công an, trong đó có hạng mục về bảo vệ an toàn kỳ thi HSA. Các cá nhân, tổ chức cố tình vi phạm chúng tôi đều tập hợp thông tin, hồ sơ chuyển cho đơn vị chức năng xử lý thời gian tới", GS.TS. Nguyễn Tiến Thảo thông tin.