Cảnh giác khi mua máy tính cũ giá rẻ cho con học online

Nhiều gia đình gặp khó khăn về kinh tế nên việc trang bị các thiết bị công nghệ cho con em học trực tuyến không dễ dàng. Thậm chí, nhiều gia đình (một phần do ảnh hưởng của dịch bệnh) không thể mua sắm được một chiếc máy tính và nối mạng Internet, hoặc nếu có được thì cũng là những thiết bị cũ kỹ, sản phẩm mua lại giá rẻ. 

Những thiết bị này (chủ yếu là máy tính) hầu như chỉ đủ đáp ứng việc truy cập mạng Internet và "điểm danh vào lớp học trực tuyến", chứ khó có thể phục vụ việc học trôi chảy cho học sinh. Đó là chưa kể những rắc rối, hỏng hóc xảy ra trong quá trình sử dụng phần mềm và các thiết bị.

Các chuyên gia nhận định, thị trường máy tính cũ tại Việt Nam có thể chia thành 3 nhóm chính. Tại những hệ thống bán lẻ của các thương hiệu lớn, các loại máy tính cũ thường là máy chính hãng nhưng gặp lỗi được khách hàng đổi trả trong khoảng 30 ngày sử dụng đầu tiên. Sau khi được hãng điều chỉnh, các máy sẽ được gắn mác "cũ".

Tùy vào mức độ sửa lỗi và thời gian mà khách hàng trước đã dùng, máy tính cũ sẽ được bán giảm giá khác nhau, từ 10 - 40% so với mức ban đầu, dao động khoảng 10 - 25 triệu đồng. Các loại máy này cũng sẽ được các hãng bảo hành từ vài tháng đến 1-2 năm. Nếu phát hiện thêm bất kỳ sai sót nào, khách hàng có thể được hỗ trợ gửi hãng chỉnh sửa.

Anh Hoàng (Hà Nội) chia sẻ hầu hết các dòng máy có thương hiệu mà bán rẻ là đều đã được sử dụng từ 5 - 6 năm và qua tay từ 1 - 3 người. Nhiều linh kiện hư hoặc lỗi thời sẽ được nhân viên thay thế tùy theo độ tương thích, khả năng có hàng. Giá cả các loại máy này có thể từ 3 - 10 triệu đồng.

Cần cẩn trọng nhất là nhóm laptop cũ được rao bán online nhưng không rõ nguồn gốc. Anh Tuấn Anh - chuyên viên công nghệ thông tin cho biết, nhiều dòng máy được rao với mức giá rẻ đến không ngờ nhưng chất lượng cũng rất "trời ơi". 

Có máy được rao với giá dưới 1 triệu đồng được quảng cáo chất lượng như mới với các thông số máy rất đẹp. Phụ huynh không rành công nghệ sẽ khó phân biệt thật giả.

Do đó, theo anh Tuấn Anh, phụ huynh hết sức cân nhắc có nên tin tưởng vào lời rao máy cũ trên một số website hay trên hội nhóm, diễn đàn Facebook. Nếu thật sự cần thiết phải mua có thể tham khảo những người có kinh nghiệm.

Chị Hương (Hà Nội) chia sẻ vì tin tưởng lời giới thiệu "chỉ mất 2 - 3 triệu đồng mà sở hữu laptop tốt, thoải mái cho con học trực tuyến" nên gặp cảnh "dở khóc dở cười" khi chưa đến 1 tháng đã phải đi sửa tốn thêm 3 triệu đồng.

Các chuyên gia công nghệ thông tin cho rằng, với nhu cầu chỉ là học online chủ yếu cần các thao tác trên Zoom, Google Meets... hầu hết các dòng máy hiện nay đủ sức đáp ứng. Vì vậy, phụ huynh khi chọn máy không nhất thiết đòi hỏi cấu hình cao, card đồ họa mượt, vì vừa không cần thiết lắm, vừa làm hao pin, dễ gây lỗi với các dòng máy cũ. Thậm chí, một số cửa hàng bán laptop cũ có thể lợi dụng tâm lý này để tân trang laptop cũ và kê giá lên cao.

Thay vào đó, phụ huynh nên quan tâm nhiều hơn đến một số yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học trực tuyến ở con trẻ. Trước hết cần kiểm tra chất lượng màn hình xem độ sáng có ổn định không, màu sắc có bị lệch không, hay có xuất hiện những đường sọc dọc, những chấm đen khi máy hoạt động hay không.

Những dòng máy cũ thường dễ lỗi hệ thống loa. Cần kiểm tra loa máy tính, đảm bảo âm lượng không quá nhỏ hay bị rè. Khe cắm tai nghe cũng phải hoạt động bình thường. Nếu máy có camera trước thì xem có còn hoạt động bình thường không, vì đây sẽ là thiết bị thu lại hình ảnh khi giáo viên yêu cầu các em bật camera. Ngoài ra, bàn phím cần đạt độ nảy khi gõ, không có phím chết. Tên các chữ cái, con số phải được hiển thị rõ cho những học sinh nhỏ tuổi dễ thao tác.

Một điều nữa, phụ huynh nên lưu ý đến độ trầy xước của máy. Nếu màn hình, bàn phím, vỏ máy tính... trầy xước quá nhiều thường tỉ lệ thuận với việc người chủ đời trước của máy không bảo quản kỹ lưỡng, vì vậy máy sẽ có thể có nhiều lỗi, cần được xem kỹ hơn. Nên hỏi người bán về các lỗi trước đây của máy để tiện theo dõi trong quá trình sử dụng.

Tuổi thọ của pin cũng là điều đáng lưu ý. Pin laptop tuổi từ 12 - 24 tháng là bắt đầu giảm hiệu suất, đến 3 - 5 năm là tiềm ẩn một số nguy cơ. Hiện tượng chai pin ở các máy đã qua sử dụng làm cho năng lượng mau chóng cạn kiệt chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng. Vì vậy dù là máy cũ, nếu có điều kiện, phụ huynh cần thay mới pin theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Có thể tốn một ít chi phí nhưng sẽ giữ được an toàn và hiệu quả hoạt động của máy. Điều này cũng giúp hạn chế được cảnh vừa cắm sạc vừa sử dụng, vốn tiềm ẩn một số rủi ro cháy nổ, điện giật, đặc biệt khi người dùng là trẻ em.