Hãy “buông tay” để con được “lớn”!

Bao bọc con thái quá – Tưởng yêu con hóa ra hại con!

Minh Tuấn đã 12 tuổi, nhưng ngoài ăn và học, cậu bé không biết làm gì. Nấu cơm, rửa bát, quét nhà, giặt giũ và phơi phóng quần áo đều là những việc cậu chưa từng phải động tay vào. Thậm chí, những điều đơn giản, tự chăm sóc bản thân cậu cũng không biết làm. Khi bị ốm sốt, người mỏi, miệng khô, cần lấy cốc nước uống cậu cũng phải gọi mẹ. Ăn cơm, cá có xương cậu không biết tự gỡ, vì mẹ luôn gỡ xương sẵn cho con. Gội đầu xong, cậu chưa bao giờ phải sấy tóc, vì mẹ đã cầm sẵn máy sấy chờ để sấy cho cậu. Nhà cách trường chưa đến 1km, trong khi các bạn cùng trang lứa tự đạp xe đến trường thì Minh Tuấn ngày nào cũng được mẹ đưa đi học bằng ô tô.

Làm cha mẹ ai chẳng yêu thương con cái, nhưng bao bọc, yêu thương quá mức thì hóa ra lại hại con. Minh Tuấn đã 12 tuổi nhưng kỹ năng sống chỉ như một đứa trẻ mới chập chững bước vào lớp 1. Liệu cha mẹ của em có thể chăm lo cho con suốt cả cuộc đời? Những đứa trẻ như Minh Tuấn lớn lên con có thể tự đứng vững trên chính đôi chân mình?

Các chuyên gia giáo dục cho biết, một đứa trẻ nếu được cha mẹ bao bọc thái quá sẽ chỉ biết dựa dẫm và chờ đợi người khác quyết định thay mình. Trẻ không có chính kiến và không biết phải làm gì, thậm chí không biết mình cần gì, sống vì lẽ gì.

Một đứa trẻ thiếu các kỹ năng sống cần thiết không thể độc lập, tự tin và hòa nhập với mọi người. Trẻ cũng rất dễ bị sa ngã, bị dụ dỗ tham gia vào các tệ nạn xã hội, dễ dàng gục ngã trước những sự việc không được như mong muốn.

Hãy “buông tay” con một cách khoa học để con được trưởng thành!

Không đổ lỗi cho người khác hay hoàn cảnh

Rất nhiều bậc cha mẹ, khi con mới biết đi bị ngã, ngay lập tức đỡ trẻ dậy rồi “đánh chừa cái đất này. Cái đất hư làm con bị ngã”. Nếu trẻ bị ngã thông thường, không bị tổn thương các bộ phận cơ thể một cách nghiêm trọng, bạn không cần quá sốt sắng. Ðứa trẻ nào cũng từng vấp ngã và chúng đều có thể tự đứng dậy được mà không cần cha mẹ nâng đỡ. Ðây có thể coi như bài học đầu tiên để trẻ bước vào đời.

Cha mẹ hãy để trẻ tự đứng lên bằng đôi chân của mình. Nói cho con biết tại sao con lại ngã. Vì con đi đứng không cẩn thận nên bị ngã. Ðừng bao giờ đổ lỗi cho cái đất hay cái bàn hư nên con mới ngã. Nếu chỗ ngã bị bầm tím hoặc xước xát, hãy giúp con băng vết thương. Khi trẻ lớn hơn, hãy dạy trẻ cách sơ cứu những vết thương nhỏ vì không phải lúc nào cha mẹ cũng ở bên để trợ giúp con một cách kịp thời.      

Dạy con cách tự chăm sóc bản thân

Cha mẹ không nên làm tất cả mọi thứ cho con. Hãy để trẻ được tự chăm sóc bản thân mình và học cách sống tự lập. Trẻ 3 tuổi có thể tự mặc quần áo, buộc dây giày, xúc ăn… Trẻ 10 tuổi có thể tự đi bộ hoặc đạp xe đến trường nếu trường gần nhà và giao thông đảm bảo an toàn. Thay vì nơm nớp lo con đi trên đường có thể bị kẻ xấu bắt nạt, bị bắt cóc hay bị tan nạn giao thông…, cha mẹ hãy hướng dẫn con kỹ năng đi học một mình an toàn và phòng tránh kẻ xấu có thể gặp phải.

Dạy con làm việc nhà

“Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình”, cha mẹ nên giao cho con những việc nhà phù hợp với độ tuổi và thể trạng sức khỏe của trẻ. Ví dụ, trẻ 3 tuổi có thể tự dọn đồ chơi… Trẻ 10 tuổi có thể phụ cha mẹ nấu cơm, rửa bát, quét nhà, lau nhà, phơi quần áo, nhổ cỏ chăm sóc cây trong vườn…

Những công việc nhà tuy đơn giản nhưng giúp trẻ phát triển các kỹ năng sống cũng như hình thành nếp sinh hoạt khoa học, rèn cho trẻ tính kỷ luật và sự cần cù. Thông qua làm việc nhà, trẻ cũng hiểu hơn sự vất vả của cha mẹ, biết chia  sẻ và giúp đỡ người khác.

Cho phép trẻ được bày tỏ các quan điểm

Ðiều này vô cùng quan trọng, giúp trẻ hình thành tư duy phản biện và có chính kiến trước các vấn đề mà trẻ gặp phải. Mặt khác, việc được bày tỏ các quan điểm và ý kiến cá nhân giúp trẻ trở nên tự tin hơn, biết suy nghĩ để tìm ra cách giải quyết vấn đề.

Dạy con kiểm soát cảm xúc

Trẻ em thường hét lên mỗi khi tức giận hoặc hoặc khóc thật to mỗi khi buồn chán. Cha mẹ nên dạy con cách kiểm soát cảm xúc. Trẻ cần phải biết nơi mình đang đứng là ở đâu để ứng xử sao cho phù hợp. Khi con ở nhà sẽ khác với khi con ở lớp hay đứng giữa một đám đông. Cha mẹ có thể áp dụng mẹo nhỏ sau để giúp trẻ kiềm chế các cảm xúc tiêu cực: Nếu con thấy buồn, thay vì khóc toáng lên trước mặt người lạ, con có thể tâm sự với cha mẹ hay những người bạn thân thiết của mình hoặc về nhà viết nhật ký. Khi tức giận, con có thể đếm nhẩm từ 1 đến 10 để “hạ hỏa” hoặc đi làm một việc gì đó để quên đi cơn nóng giận. Kiểm soát cảm xúc sẽ giúp trẻ trở thành người biết cư xử, luôn vui vẻ và cởi mở.

Cho phép con trải nghiệm thất bại

“Thất bại là mẹ thành công”, không có người thành công nào chưa từng trải qua thất bại hay sai lầm. Vì vậy, bạn hãy để trẻ được “nếm mùi” thất bại và học cách đứng dậy từ những thất bại này để rút ra kinh nghiệm và bài học cho riêng mình.

Thích ứng linh hoạt với cuộc sống

Cha mẹ cần dạy cho trẻ hiểu, không phải mọi việc đều diễn ra như mong muốn của mình. Trẻ cần học cách chấp nhận sự thật và ứng phó linh hoạt với từng tình huống. Nếu gặp khó khăn không thể tự giải quyết, con có thể nhờ cha mẹ hoặc người khác hỗ trợ.

Dành thời gian cho con

“Buông tay” để con được “lớn” không có nghĩa là cha mẹ bỏ mặc con, không quan tâm, để con muốn làm gì thì làm. Dù bận rộn đến mấy, bạn cũng nên dành thời gian để lắng nghe và trò chuyện với con. Mỗi ngày, bạn nên dành ra ít nhất 30 phút để hỏi chuyện con hoặc chơi cùng con.