Hình tượng con hổ trong tranh họa sĩ Tô Chiêm

Họa sĩ Tô Chiêm sinh năm 1965 tại Hà Nội. Anh tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Việt Nam, là hội viên Hội Mỹ thuật Hà Nội, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Họa sĩ Tô Chiêm từng tham gia nhiều triển lãm toàn quốc và các triển lãm trong nước, nước ngoài như triển lãm tại Trung Quốc, Singapore, Pháp... Tô Chiêm có nhiều tác phẩm trong các bộ sưu tập ở Việt Nam, Pháp, Mỹ, Italy, New Zealand...

Vẽ tranh con giáp - Nét đẹp văn hóa Việt

Vẽ tranh con giáp là một sáng tạo độc đáo của các họa sĩ Việt Nam. Tranh con giáp thực chất là tranh Tết được kế thừa và phát triển từ các dòng tranh dân gian như tranh Hàng Trống, tranh Ðông Hồ… nhưng sinh động và đa dạng về hình thức thể hiện. Các danh họa như Bùi Xuân Phái, Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Tư Nghiêm… là những người khai mở sáng tác tranh con giáp mỗi dịp Tết đến, xuân về.

Theo họa sĩ Lương Xuân Ðoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, hầu hết các nghệ sĩ tạo hình đều vẽ tranh xuân, tranh con giáp vào dịp đầu năm như một cách khai xuân, chia sẻ cảm xúc, khát vọng cho một năm mới thành công. Mỗi người một nét duyên, một chất liệu riêng để đưa vào tranh cái nhìn ý vị, hóm hỉnh về con giáp của năm mới.

Tranh con giáp được những người năm tuổi đó thích treo trong nhà. Bên cạnh đó, các nhà sưu tầm cũng sẽ tìm các tác phẩm vẽ tranh con giáp hay và lạ để lưu giữ cho bộ sưu tập của mình.

Tìm kiếm sự sáng tạo từ sắc màu tranh dân gian

Với họa sĩ Tô Chiêm, vẽ tranh con giáp vào dịp Tết như một sự hồi tưởng, nhớ lại nét đẹp văn hóa trong thú chơi tranh Tết của cha ông xưa. Vài năm gần đây, Tô Chiêm có thói quen vẽ tranh con giáp trong dịp Tết, bởi anh quan niệm, vẽ tranh con giáp với một họa sĩ cũng giống như việc “trưng” hoa đẹp để trang hoàng nhà cửa vào dịp Tết.

Năm nay, Tô Chiêm đã “trình làng” gần chục bức tranh hổ. Các tác phẩm hổ của anh thể hiện ngôn ngữ hội họa rất đặc trưng theo phong cách Tô Chiêm. Ðó là những mảng màu nguyên, tươi rói, tương phản mạnh, đậm chất dân gian nhưng cũng rất hiện đại trên nền chất liệu sơn dầu và acrylic.

Tranh con hổ trong tâm trí mọi người vốn thể hiện quyền lực, sức mạnh oai phong lẫm liệt và sự tôn nghiêm nơi tâm linh. Nhưng tranh hổ của Tô Chiêm lại khác, hổ biểu đạt vẻ hiền lành, vui tươi, rực rỡ sắc màu tranh dân gian, khá thú vị. Dường như con hổ được cách điệu, không còn là con vật thuần túy nữa mà mang tinh thần của con người với những trăn trở, suy tư, nhưng vẫn mỉm cười hy vọng về tương lai tốt đẹp cho một năm mới tươi sáng hơn.

Tô Chiêm thổ lộ, tranh hổ mình vẽ có chút ảnh hưởng của tranh thờ Hàng Trống, nhưng nó không oai vệ như tranh dân gian mà ngược lại hiền lành; không mang tính cách hung dữ của con giáp mà lại dịu dàng. "Tranh của tôi được vẽ với một tâm thức khác, không bị bó buộc bởi những kỹ thuật của tranh dân gian, và cũng không phải là cách vẽ tranh để thờ, mà là vẽ tranh đẹp với nhiều sắc màu rực rỡ, dễ thương, dễ cảm, gần gũi và vui vẻ. Tôi vẽ con hổ hiền lành, nhân bản và gửi gắm niềm vui để ngày Tết trưng bày cho vui nhà vui cửa. Tôi hy vọng sau một năm nhiều khó khăn bởi đại dịch, mọi người đón năm mới Nhâm Dần với nhiều bình an và may mắn qua chùm tranh về hổ dịp Tết" - Tô Chiêm chia sẻ.

"Thú vẽ tranh con giáp mỗi dịp chờ đón Tết đã có từ rất lâu đời nhưng theo thời gian, hoạt động đó từng có thời bị mai một, lãng quên. Nếu trước đây, cái lệ vẽ tranh con giáp chỉ mang ý nghĩa tặng bạn bè như một lời chúc xuân thì nay các họa sĩ vẽ tranh con giáp không chỉ tiếp nối, phát huy nét đẹp văn hóa tinh thần của cha ông xưa mà còn tạo nên một mảng đề tài, mảng tranh nghệ thuật phong phú.”

Họa sĩ Thành Chương.