Làm thế nào để trẻ phát triển chiều cao tối ưu?

Trong 9 tháng mang thai, nếu người mẹ ăn uống và hấp thụ tốt, cân nặng tăng từ 10 – 20kg thì con sinh ra sẽ đạt chiều cao trung bình 50cm và nặng từ 3kg trở lên.

Sau khi chào đời, giai đoạn 12 tháng đầu, trẻ tăng 25cm; 2 năm tiếp theo mỗi năm trẻ cao thêm khoảng 10cm nếu được nuôi dưỡng tốt.

Giai đoạn dậy thì, đối với các bạn nữ (từ 10 – 16 tuổi) và các bạn nam (từ 12 – 18 tuổi), sẽ có 1 – 2 năm chiều cao của trẻ tăng vọt từ 8 – 12cm/ năm. Sau thời kỳ dậy thì, chiều cao của trẻ vẫn tiếp tục tăng nhưng không đáng kể, tổng cộng số cm tăng của các năm sau không bằng một năm chiều cao tăng vọt trước đó.

Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng thế giới, trẻ em nếu được duy trì một chế độ ăn với nhiều protein và canxi sẽ giúp gia tăng đáng kể chiều cao so với trẻ có chế độ ăn nghèo protein và canxi.

Trẻ có chiều cao vượt trội sẽ tự tin hơn, tích cực nắm bắt những cơ hội trong học tập cũng như cuộc sống. Để tăng chiều cao cho trẻ, cha mẹ nên cung cấp cho trẻ một chế độ dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ. Chế độ ăn của trẻ phải bảo đảm đủ năng lượng và đủ các dưỡng chất hỗ trợ tăng trưởng chiều cao như: protein, canxi, kẽm, sắt, photpho, vitamin A, C, D, E, K…  Các loại thưc phẩm chứa nhiều dưỡng chất này gồm: cua đồng, rạm, cá nhỏ nguyên xương, tôm tép nguyên vỏ, các loại hải sản, trứng, đậu nành, đậu hũ, yến mạch, ngũ cốc... Trẻ cũng cần ăn nhiều rau xanh (nhất là các loại rau sẫm màu vì chúng chứa nhiều canxi và vitamin C), trái cây, uống đủ lượng nước hàng ngày. Ngoài ra, bạn có thể bổ sung thêm sữa tươi, phô mai, sữa chua, sữa đậu nành… cho trẻ.

Sữa chua không chỉ giàu canxi mà còn chứa các men vi sinh sống, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Một cốc sữa chua khoảng 245g chứa 30% nhu cầu canxi, cộng thêm phốt pho, kali và vitamin B2 và B12. Sữa chua ít béo cung cấp nhiều canxi hơn, đáp ứng 45% nhu cầu mỗi ngày trong một cốc. Bạn nên cho trẻ ăn mỗi ngày 1 cốc sữa chua để tăng cường canxi.

Đặc biệt, để chiều cao phát triển tối ưu, hãy nhắc trẻ tránh xa các loại thức ăn nhanh, đồ chiên xào nướng, đồ ăn quá mặn, đồ ăn chứa nhiều đường, nước ngọt có gas…

Cha mẹ nên thiết lập một chế độ sinh hoạt khoa học cho trẻ, như sáng dậy sớm, tối ngủ sớm, ngủ đủ giấc.

Theo các nhà khoa học thì trẻ sơ sinh từ 0 - 3 tháng tuổi cần ngủ 14 - 17 tiếng/ ngày. Trẻ 4 - 11 tháng tuổi cần ngủ 12 - 15 tiếng/ ngày. Trẻ 1 - 2 tuổi: 11 - 14 tiếng/ ngày. Trẻ mẫu giáo 3 - 5 tuổi: 10 - 13 tiếng/ ngày. Trẻ em trong độ tuổi đi học 6 - 13 tuổi cần ngủ 9 - 11 tiếng/ ngày. Thanh thiếu niên 14 - 17 tuổi: 8 - 10 tiếng/ ngày.

Cơ thể trẻ không thể phát triển nếu không được nghỉ ngơi đầy đủ. Việc cho con đi ngủ đúng giờ và tạo cho con giấc ngủ ngon, ngủ sâu vào ban đêm sẽ giúp trẻ tăng trưởng chiều cao tối ưu. Hãy cho con đi ngủ trước 10 giờ tối vì khoảng thời gian từ 23h giờ đêm đến 2 giờ sáng là lúc hormone tăng chiều cao hoạt động mạnh mẽ nhất.

Ngoài việc ăn, ngủ khoa học, cha mẹ hãy cho con thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao. Vận động đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp trẻ cao lớn, có vóc dáng cân đối và khỏe mạnh, ngăn ngừa bệnh thừa cân, béo phì. Nên cho trẻ chơi các môn thể thao như bơi lội, bóng chuyền, bóng rổ, yoga, đạp xe… và tập các bài tập tăng chiều cao để kéo dài xương khớp. Thời gian tập luyện mỗi ngày từ 30 - 60 phút/ tùy thể trạng và độ tuổi của trẻ.

Bênh cạnh đó, đừng quên cho trẻ hoạt động ngoài trời lúc sáng sớm để trẻ được phơi nắng, tổng hợp vitamin D tự nhiên từ ánh sáng mặt trời, giúp xương vững chắc, khỏe mạnh hơn. Bạn nên cho trẻ tắm nắng khoảng 15 - 30 phút mỗi buổi sáng. Thời điểm tắm nắng an toàn là 7h – 9h sáng đối với mùa đông, 6h30 – 7h30 sáng đối với mùa hè. Vào thời điểm này, các tia tử ngoại thấp, không gây hại cho sức khỏe mà còn giúp da hấp thụ vitamin D. 

Nếu nơi bạn ở không có nhiều ánh nắng mặt trời, có thể thay thế bằng cách bổ sung vitamin D3 cho trẻ, tuy nhiên các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng mà nên đưa trẻ đi khám để được bác sĩ nhi khoa tư vấn cụ thể.

Các bài tập kéo giãn cơ thể, dù chỉ là những động tác đơn giản nhưng lại có thể tác động rất lớn đến chiều cao của trẻ. Cha mẹ nên giới thiệu, hướng dẫn hoặc tập cùng con các bài tập kéo giãn cơ xương khớp toàn thân, để giúp trẻ phát triển chiều cao tối ưu.