Nâng cao nhận thức về dinh dưỡng hợp lý vì một Việt Nam khỏe mạnh, phát triển toàn diện

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã phát đi thông điệp truyền thông Tuần lễ "Dinh dưỡng và Phát triển" từ ngày 16 đến ngày 23/10/2022.

Theo đó, hưởng ứng Ngày Lương thực thế giới (16/10 hằng năm) do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hiệp quốc (FAO) phát động nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, tạo sự quan tâm của các cấp, các ngành và toàn thể người dân về dinh dưỡng hợp lý.

Tuần lễ dinh dưỡng và phát triển tiếp tục khẳng định vai trò của dinh dưỡng đối với sức khỏe con người, là nền tảng để cải thiện giống nòi và đảm bảo sự phát triển kinh tế xã hội một cách bền vững. Dinh dưỡng được hiểu đơn giản là những đồ ăn, thức uống được dung nạp vào cơ thể qua các bữa ăn để đảm bảo các hoạt động hàng ngày cũng như duy trì sự sống của con người. Vì một lý do nào dẫn đến thiếu hoặc thừa dinh dưỡng đều có những ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Thiếu dinh dưỡng dễ dẫn đến suy kiệt cơ thể, suy dinh dưỡng bào thai, sảy thai, đẻ non… thừa dinh dưỡng có thể dẫn đến béo phì, tăng huyết áp cũng như một số bệnh về tim mạch khác. Khi đã mắc bệnh thì sức khỏe bị suy giảm, kéo theo đó là tốn kém về kinh tế trong điều trị, cũng như giảm thu nhập của gia đình khi năng suất lao động bị giảm. Đảm bảo dinh dưỡng hợp lý là một vấn đề hết sức quan trọng nhằm nâng cao sức khỏe, ổn định kinh tế gia đình và cải thiện giống nòi, góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội chung của địa phương.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý là một chế độ ăn có thể cung cấp đủ năng lượng và các chất thiết yếu cho hoạt động hàng ngày. Vì vậy chế độ ăn của mỗi người không giống nhau, người lao động nặng cần ăn nhiều hơn đối với người lao động nhẹ, cũng như chế độ ăn uống bệnh lý của mỗi người một khác. Tuy nhiên, thông thường các bữa ăn phải đảm bảo đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu là chất bột đường, chất đạm, chất béo, và Vitamin-muối khoáng.  

Thực tế, mỗi loại thực phẩm đều cung cấp một số chất dinh dưỡng nhất định nhưng ở tỷ lệ khác nhau. Không một loại thực phẩm nào là hoàn hảo và cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cho nhu cầu của cơ thể. Vì vậy, xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt là trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai… cần phải dựa vào thể trạng và nhu cầu dinh dưỡng trong từng thời điểm

Tiếp tục tăng cường các hoạt động truyền thông hưởng ứng Tuần lễ “Dinh dưỡng và Phát triển” bằng nhiều hình thức, đa dạng, phong phú, nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng thực hành cho người dân về chăm sóc dinh dưỡng sớm, dinh dưỡng 1000 ngày đầu đời của trẻ; sử dụng đa dạng các loại thực phẩm, ăn uống đầy đủ, cân đối và hợp lý theo nhu cầu; biết cách lựa chọn, chế biến và sử dụng nguồn thực phẩm an toàn sẵn có tại gia đình và địa phương; thực hiện dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường tiêu thụ rau xanh, quả chín và thường xuyên vận động thể lực để phòng chống bệnh mạn tính không lây, thừa cân, béo phì, suy dinh dưỡng thấp còi nhằm nâng cao thể lực, tầm vóc, trí tuệ và chất lượng cuộc sống người Việt Nam.

Đồng thời, cần truyền thông với cộng đồng cùng các thành viên trong gia đình thực hiện chăm sóc và đảm bảo dinh dưỡng hợp lý cho bà mẹ trước, trong và sau sinh, nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu, ăn bổ sung hợp lý cho trẻ dưới 2 tuổi, định kỳ thường xuyên theo dõi tăng trưởng và phát triển của trẻ để phát hiện sớm trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng nhẹ cân, thấp còi, thừa cân và thừa cân/béo phì.

Bên cạnh đó, hướng dẫn, vận động, khuyến khích người dân thực hiện các hành vi có lợi cho sức khỏe như chăm sóc dinh dưỡng sớm cho trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên, phụ nữ có thai uống bổ sung viên sắt/acid folic để phòng chống thiếu sắt… tổ chức bữa ăn đảm bảo dinh dưỡng cho gia đình và người lao động ăn đa dạng, đầy đủ và cân đối theo nhu cầu của từng lứa tuổi.

Cục An toàn thực phẩm đưa ra thông điệp truyền thông cụ thể như sau:

1. Sử dụng đa dạng, phối hợp các loại thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày; ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm theo mùa sẵn có tại địa phương;

2. Tăng cường tiêu thụ các loại rau, củ, trái cây; các thực phẩm giàu chất xơ, giàu vi chất dinh dưỡng;

3. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến sẵn có nhiều đường ngọt, muối, chất béo; tăng cường hoạt động thể lực phù hợp với lứa tuổi để góp phần phòng chống thừa cân béo phì và các bệnh không lây nhiễm;

4. Nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ tối ưu trong 1000 ngày đầu đời giúp trẻ phát triển toàn diện cả tầm vóc và trí tuệ;

5. Thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm; đọc kỹ nhãn mác và các thông tin dinh dưỡng trên bao bì sản phẩm trước khi mua và sử dụng.

Mọi người đều có quyền bình đẳng để có được bữa ăn dinh dưỡng hợp lý, lành mạnh!