Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh giao lưu, ký tặng sách cho độc giả nhí Hà thành

Bộ truyện Kính Vạn Hoa có ý nghĩa đặc biệt, khơi một luồng gió mới cho nền văn học thiếu nhi Việt Nam thời kỳ đổi mới, mang đến một món ăn tinh thần lý thú bổ ích, giúp em các thêm yêu các tác phẩm văn học trong nước. Không chỉ có trẻ em, ngay cả các bậc ông bà, cha mẹ của trẻ thỉnh thoảng vẫn lôi mấy cuốn Kính Vạn Hoa ra đọc, đơn giản chỉ để nhớ về một thời tuổi thơ với tình bạn thật đẹp và hồn nhiên, nhưng cũng không kém phần “gay cấn”. 

Các khách mời tại buổi giao lưu

Kính vạn hoa là bộ truyện gắn liền với tên tuổi của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Bộ sách là sự hợp tác dài hơi, bền bỉ, với nhiều tâm huyết của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, nhà văn thiếu nhi đương đại hàng đầu Việt Nam và Nhà xuất bản Kim Đồng.

Bộ sách ra mắt tập đầu tiên năm 1995, ra đều đặn trong suốt 7 năm cho tới khi tạm kết thúc ở tập thứ 45 vào năm 2002. Khi bộ sách dừng lại ở tập 45, độc giả bày tỏ sự tiếc nuối và hụt hẫng đến mức, Nhà xuất bản Kim Đồng phải in thêm một tập “Còn chút gì để nhớ”, tập hợp ý kiến, nhận xét, thơ, tranh vẽ của độc giả để “xoa dịu” cơn khát Kính vạn hoa.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh (phải), họa sĩ Đỗ Hoàng Tường – người vẽ minh họa tác phẩm Kính vạn hoa ký sách tặng độc giả.

Dự định kết thúc ở tập 45 sau nhiều trăn trở, nhưng 5 năm sau, trước sự nồng nhiệt của bạn đọc đối với bộ sách, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh tiếp tục viết tiếp 9 tập nữa, trong suốt 3 năm. Tới năm 2009, bộ sách Kính vạn hoa kết thúc ở con số 54 tập.

Trong 25 năm qua, không kể số lần tái bản, chỉ tính riêng số lần “biến hóa” trong hình thức mới với minh họa mới, Kính vạn hoa đã có tới 7 phiên bản khác nhau: bộ 45 tập (từ 1995 – 2001), bộ 3 tập (2003), bộ 5 tập (2006), bộ 6 tập (2010), bộ 9 tập (2010), bộ 54 tập (2012), bộ 18 tập (2016).

Ở thời điểm ra mắt, Kính vạn hoa đã tạo nên hiện tượng có một không hai trong làng xuất bản, xô đổ nhiều kỷ lục, làm kinh ngạc nhiều người: bộ truyện của tác giả Việt Nam nhiều tập nhất, tái bản nhanh nhất, có số lượng phát hành nhiều nhất, có nhiều nhân vật nhất (khoảng 200 nhân vật), thư bạn đọc gửi cho tác giả nhiều nhất (trên 10.000 bức thư)…

Độc giả nhí thích thú xem các phiên bản Kính vạn hoa tại buổi giao lưu.

Chia sẻ về tên gọi “Kính vạn hoa”, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cho biết: “Kính vạn hoa là một đồ chơi của trẻ em. Thuở bé, tôi mê cái kính vạn hoa, và bây giờ, đã lớn, tôi vẫn mê thứ đồ chơi này. Nếu được bỏ phiếu, tôi sẽ không ngần ngại bình chọn ống kính vạn hoa là đồ chơi kỳ thú nhất của tuổi thơ, là quà tặng tuyệt diệu nhất mà người lớn đã nghĩ ra cho trẻ em. Hằng hà bông hoa lần lượt xuất hiện dưới tay mình, chỉ sau mỗi cái lắc nhẹ. Những cánh hoa không ngừng thay dáng, những sắc hoa không ngừng đổi màu, có tới hàng vạn, hàng triệu những bông hoa như thế, và tuyệt vời thay, không bông hoa nào giống bông hoa nào trong hàng vạn hàng triệu cái kia. Tôi ao ước những tập Kính vạn hoa của mình cũng sẽ đem lại cho các độc giả nhỏ tuổi điều gì na ná như thế: Cứ lắc một cái, một câu chuyện mới lại hiện ra.”

Sau 25 năm, Kính vạn hoa vẫn được đông đảo thế hệ bạn đọc yêu mến. Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh khẳng định: Đối với một nhà văn, thành công lớn nhất là ở việc chọn đề tài. Nếu chọn đúng, sẽ giúp cho những công việc về sau dễ dàng, thuận lợi hơn. Và, tôi nghĩ, mình đã chọn đúng.

Chiếc máy đánh chữ và bản thảo đầu tiên của Kính vạn hoa.

Tại buổi giao lưu, nhà văn Lê Phương Liên cho biết: Bên cạnh những cuốn sách về thiếu nhi khác thì “Kính vạn hoa” của Nguyễn Nhật Ánh đã làm mới cách đọc của các em thiếu nhi. “Đọc Nguyễn Nhật Ánh, người ta ngỡ ngàng nhận ra rằng hóa ra các em không chỉ thích truyện phiêu lưu trinh thám, không chỉ thích đấm đá và các trò ma quái, các em còn thích được tâm sự, được giãi bày và cao hơn, khẩn thiết hơn hết là các em thích có bạn, càng nhiều bạn càng tốt để tâm sự, để cho và nhận tình cảm của nhau.” – nhà văn Lê Phương Liên bày tỏ.

Chuyên gia nghiên cứu văn học thiếu nhi Vân Thanh cho rằng: “Mỗi truyện trong bộ Kính vạn hoa đều hướng tới việc mở rộng sự hiểu biết của các em đối với thế giới chung quanh, giúp các em khám phá được vẻ đẹp của một cuộc sống giản dị, ấm áp tình người.”

Nhà thơ, nhà phê bình Nguyễn Hoàng Sơn đánh giá: “Ngôn ngữ văn học của Nguyễn Nhật Ánh rất sáng sủa, việc sử dụng tiếng địa phương, tiếng lóng rất có liều lượng, góp phần làm nên tính phổ cập của tác phẩm.”

Đối với độc giả thiếu nhi, các em nhận thấy, đọc Kính vạn hoa, các em cảm ơn Nguyễn Nhật Ánh đã dày công phản ánh những sinh hoạt muôn mặt của lứa tuổi học trò. Từ cách học với các thủ thuật “phổ thơ” để ghi nhớ thuộc lòng các công thức Toán, Lý, Hóa, Anh văn... đến lối làm thơ, kể vè, dựng hoạt cảnh để học tập các môn Văn, Sử. Từ trò chơi bóng đá, thi giải câu đố... ở sân trường đến những chuyến đi nghỉ hè khám phá các vùng xa. 

Bạn đọc háo hức bên bộ sách "Kính Vạn Hoa" 45 tập theo bản in đầu tiên.

Tại buổi giao lưu, nhiều câu chuyện thú vị về sự ra đời của tác phẩm Kính vạn hoa và hành trình 25 năm bộ truyện chinh phục bạn đọc đã được các khách mời và độc giả chia sẻ, nhưng có vẻ vẫn chưa đủ để giải mã sức hút của Kính vạn hoa, của “phù thủy” ngôn từ Nguyễn Nhật Ánh. Bộ sách đã chinh phục nhiều thế hệ bạn đọc, và vẫn tiếp tục khẳng định sức sống qua năm tháng, với niềm yêu mến nhà văn Nguyễn Nhật Ánh của đội ngũ đông đảo bạn đọc nhiều lứa tuổi.

Nhân dịp kỷ niệm 25 năm ra mắt tập đầu tiên trong bộ truyện dài “Kính Vạn Hoa”, NXB Kim Đồng ra mắt độc giả bộ ấn phẩm “Kính Vạn Hoa” 45 tập theo bản in lần đầu tiên. Qua đó hy vọng, bộ sách sẽ tiếp tục chinh phục nhiều thế hệ bạn đọc, và vẫn tiếp tục khẳng định sức sống qua năm tháng, với niềm yêu mến nhà văn Nguyễn Nhật Ánh của đội ngũ đông đảo bạn đọc nhiều lứa tuổi.

Việt Cường / TC Gia đình & Trẻ em