Nỗi lo con quan hệ tình dục sớm

Tỉ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi ở Việt Nam tăng gấp 2 lần trong 6 năm

Anh Tuấn hốt hoảng khi phát hiện cậu con trai mới 16 tuổi đã quan hệ tình dục với bạn gái. Anh biết, ở tuổi này, trẻ rất tò mò về giới tính, hormone sinh dục kích thích trẻ khám phá bản thân và những rung động đầu đời thúc đẩy trẻ “quan hệ” sớm. Tuy nhiên, việc quan hệ tình dục sớm không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và khả năng sinh sản, mà còn ảnh hưởng đến chất lượng học tập và làm việc. Anh Tuấn rất lo lắng nhưng chưa biết phải làm thế nào để có thể khuyên răn con một cách hiệu quả, vì nếu cư xử không khéo có thể khiến cho tình hình trở nên xấu hơn.

Rất nhiều ông bố bà mẹ hiện nay cùng chung một nỗi lo, trẻ yêu và quan hệ tình dục sớm. Nhiều người khi chưa đến 40 tuổi đã phải lên chức ông, bà.

Kết quả điều tra mới nhất của Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Ðào tạo phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan chuyên môn cho thấy, tỉ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi ở Việt Nam tăng gấp 2 lần, từ 1,45% năm 2013, lên 3,51% vào năm 2019 (báo cáo “Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam năm 2019” được công bố ngày 25/4/2022). Con số này khiến cho các bậc phụ huynh không khỏi bàng hoàng.

Tiến sỹ Kidong Park, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết, cuộc khảo sát triển khai tại 21 tỉnh với hơn 7.700 học sinh tham gia, cung cấp số liệu về yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh không lây nhiễm cũng như các bệnh khác. Số học sinh tham gia khảo sát đều từ lớp 8-12 (13-17 tuổi) thuộc 81 trường học.

Trong số những học sinh đã từng quan hệ tình dục, 42,4% có sử dụng bao cao su và 44,0% sử dụng các phương pháp ngừa thai khác, thấp hơn so với tỷ lệ này vào năm 2013 (lần lượt là 52,6% và 64,2%). 

Các chuyên gia sức khỏe sinh sản cho biết, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do trẻ em ngày nay sinh lý phát triển sớm, nhưng thiếu kiến thức về giáo dục giới tính, trong khi xã hội thì thoáng hơn trong các quan niệm về tình dục. Thêm vào đó, sự phát triển như vũ bão của Internet và mạng xã hội cũng góp phần thúc đẩy việc trẻ quan hệ tình dục sớm.

Giúp con hiểu và biết cách tự bảo vệ bản thân

Trao đổi về vấn đề này, chuyên gia tâm lý Trần Kim Thành (Giám đốc Trung tâm Coaching Hạnh phúc) cho biết: Con quan hệ tình dục sớm là chuyện không cha mẹ nào mong muốn. Vì vậy, khi phát hiện, họ thường sẽ thất vọng, lo lắng, hoang mang. Việc đầu tiên là cần lấy lại bình tĩnh. Bình tĩnh mới có thể giao tiếp tích cực, hiệu quả với con, để tìm hiểu con đã biết những gì, làm những gì trong chuyện tình cảm, tình yêu và tình dục. Ðể biết con có những suy nghĩ, cảm xúc, nhu cầu gì và bên ngoài môi trường có những tác động gì khiến con hành động như vậy.

Ðòn roi, dọa nạt, cấm đoán, mắng chửi chỉ khiến con tổn thương. Càng cấm trẻ càng làm. Hãy cho con biết, bố mẹ vẫn luôn bên con, yêu thương con nhưng không chịu trách nhiệm và hậu quả thay con được. Con phải tự chịu trách nhiệm về những quyết định và hành vi của mình. Quan hệ tình dục là nhu cầu bản năng tự nhiên của con người, nó không phải việc xấu, nhưng quan hệ tình dục không đúng thời điểm, không đúng người, hoặc quá sớm, thiếu an toàn thì gây ra nhiều tác hại, hệ lụy.

Hãy cho con biết, việc sử dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là thuốc tránh thai khẩn cấp ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất và sinh sản ra sao. Việc nạo phá thai ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe sinh sản, thể chất, tổn thương tâm lý, tinh thần, mất cơ hội học hành, phát triển bản thân, thậm chí mất đi cơ hội làm mẹ sau này.

Cha mẹ nhất thiết phải giúp con hiểu và biết cách tự bảo vệ bản thân, biết cách quan hệ tình dục, các biện pháp tránh thai an toàn; phòng tránh các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục; phòng tránh bị lạm dụng tình dục bởi mình hoặc đối tác hay bất kỳ ai do cảm xúc dục tính bản năng thúc đẩy. Quan hệ tình dục sớm cũng dễ gây nghiện và có thể gây ra những hậu quả về tâm sinh lý, thần kinh.

Cha mẹ không nên ngăn cấm tình yêu của trẻ, nhưng cũng không tạo điều kiện cho con có cơ hội dễ dàng tiếp xúc gần gũi về thể xác với người yêu. Hãy giúp trẻ xây dựng quan hệ tình cảm, tình yêu trong sáng của tuổi mới lớn, biết những hành vi cư xử phù hợp, tránh lạm dụng hay tổn thương nhau. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng cần thiết lập và thực thi các ranh giới hợp lý, chẳng hạn như quy định về giờ giấc, đi chơi từ bạn bè khác giới. Nếu cần, có thể chuyển lớp, chuyển trường cho con để giảm bớt sự gặp gỡ, gần gũi thường xuyên.

Có thể gợi ý cho trẻ các hoạt động bổ ích để vừa giúp con không “rảnh rỗi sinh nông nổi”, vừa giúp con giải tỏa năng lượng, sản sinh các hormone bù đắp cho những khoái cảm có được từ hoạt động quan hệ tình dục, đồng thời rèn luyện sức khỏe thể chất và tinh thần, phát triển các kỹ năng cần thiết như những hoạt động vui chơi ngoài trời, tăng cường các hoạt động học tập theo sở thích của con, rèn luyện thể chất, thể thao, nghệ thuật, chăm sóc người nhà, vật nuôi nhà cửa…

Cha mẹ cũng nên giúp con hiểu, dưới 18 tuổi là giai đoạn quan trọng để con học hỏi, rèn giũa những phẩm chất, kỹ năng, kiến thức cần thiết để có thể vững vàng bước vào đời. Nếu không tận dụng quãng thời gian này, con sẽ rất vất vả, khó khăn để có thể sống và làm việc sau này. Tình dục có thể được thực hiện ở rất nhiều giai đoạn, nhưng giai đoạn dậy thì là chưa phù hợp để quan hệ tình dục và có em bé.

Cha mẹ hãy ở bên con vừa như một người bạn thân, vừa như người cố vấn tin cậy, đủ quan tâm, sẻ chia, cảm thông, thấu hiểu, bao dung, vừa đủ nghiêm khắc, hiểu biết, để con có thể kể với cha mẹ chuyện xảy ra, xin ý kiến khi cần, giúp con nhận ra điều gì là tốt nhất với con lúc này và hành động đúng mực.