NSND Đặng Nhật Minh góp phần vinh danh điện ảnh Việt Nam trên trường quốc tế

NSND Đặng Nhật Minh vừa được nhận Huân chương Hiệp sĩ Văn học nghệ thuật do Bộ Văn hóa Pháp trao tặng, ghi nhận những đóng góp của ông trong việc góp phần tăng cường sự hiểu biết, giao lưu văn hóa giữa hai nước Việt Nam - Pháp. Từ sự ghi nhận này, một lần nữa công chúng có dịp nhìn lại cuộc đời nghệ thuật của ông, một tấm gương lao động sáng tạo không biết mệt mỏi.

Đạo diễn, NSND Đặng Nhật Minh sinh năm 1938, là một trong những gương mặt đạo diễn hàng đầu của điện ảnh Việt Nam.

NSND Đặng Nhật Minh luôn quan niệm làm phim là để khẳng định cái đẹp. Nếu có nói đến mặt tiêu cực cũng là để tôn lên mặt tích cực. Ông đặc biệt quan tâm đến giá trị nhân văn của tác phẩm. Vì thế, trong phim của ông ít xuất hiện nhân vật phản diện, mưu mô, thủ đoạn. Đa phần là những con người có bản tính lương thiện, tâm hồn trong sáng, cao thượng. Ví dụ như phim “Mùa ổi” (Năm 2000), nhân vật ông Hòa mang tính cách con người thuần khiết, tượng trưng cho cái thiện, bản năng thiện không bao giờ bị mất đi. Các nhân vật nữ trong phim của ông cũng vậy, giản dị giữa đời thường mà nhân hậu, vị tha. Ông quan niệm người phụ nữ hiện thân cho cái thiện, cái đẹp. Quan niệm ấy chi phối cách lựa chọn diễn viên của ông. Ông tôn trọng vẻ đẹp tự nhiên, nhuần nhị, không phô trương.

Qua bộ phim Đừng đốt, câu chuyện về cuộc đời của người nữ bác sĩ anh hùng Đặng Thùy Trâm và số phận kỳ lạ của cuốn nhật ký của chị đã được nhiều người Mỹ biết đến. Đạo diễn Đặng Nhật Minh được giới chuyên môn đánh giá cao khi làm bộ phim Đừng đốt năm 2009, cùng lúc nhận hai giải thưởng lớn là Bông Sen Vàng và Cánh Diều Vàng. Phim từng đoạt giải thưởng duy nhất tại Liên hoan phim Fukuoka tại Nhật Bản, đồng thời đại diện Việt Nam đăng ký dự Oscar lần thứ 82.

Năm 2008, bộ phim “Bao giờ cho đến tháng Mười” được kênh truyền hình CNN (Mỹ) bầu chọn là một trong 18 bộ phim châu Á xuất sắc mọi thời đại. Năm 2010, ông được Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh của Mỹ vinh danh. Năm 2011, NSND Đặng Nhật Minh vinh dự được nhận giải thưởng điện ảnh Nobel Hòa bình Kim Dae-jung, được trao trong khuôn khổ LHP quốc tế Gwangju ở Hàn Quốc...

Tài năng của ông đã được khẳng định qua nhiều giải thưởng lớn ở các liên hoan phim (LHP) danh tiếng: Bông sen Vàng, Cánh diều Vàng, LHP châu Á - Thái Bình Dương, LHP quốc tế Mátxcơva, LHP quốc tế Rotterdam, LHP quốc tế Fribough, LHP quốc tế Fukuoka, LHP quốc tế Amiens...

Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Việt Nam đánh giá: "Đạo diễn Đặng Nhật Minh là một trong những đạo diễn xuất sắc nhất của nền điện ảnh Việt Nam thập niên cuối thế kỷ XX. Ông là người có kiến thức rộng, vốn sống phong phú, truyền thống gia đình vẻ vang cùng với sự nỗ lực phấn đấu của bản thân và tài năng, sáng tạo".

Điều đặc biệt là dù năm nay đã ở tuổi 84, sức khỏe yếu, bước chân đã run, song NSND Đặng Nhật Minh vẫn miệt mài lao động nghệ thuật. Ông đang hoàn thiện bộ phim “Hoa nhài”, một bộ phim nói về nét thanh lịch của người Hà Nội xưa. Ông thực sự là tấm gương sáng, biểu tượng của điện ảnh Việt về tài năng nghệ thuật và sự miệt mài trong lao động sáng tạo.