Quảng Bình đánh giá kết quả Dự án “Hỗ trợ khẩn cấp về bảo vệ, chăm sóc và hỗ trợ tâm lý cho trẻ em trong thiên tai”

3 trẻ em tử vong do đuối nước, 16 em mồ côi do lũ lụt

Hai đợt mưa lũ liên tiếp năm 2020, đặc biệt là trận mưa lũ lịch sử từ ngày 16 - 22/10/2020 đã gây thiệt hại nghiêm trọng đối với toàn tỉnh Quảng Bình. Mưa lũ đã làm 183 thôn, bản/33 xã bị chia cắt, 109.254 hộ bị ngập, trong đó ngập nặng nhất là hai huyện Quảng Ninh và Lệ Thủy, 101 điểm có nguy cơ sạt lỡ đất.

Do lũ lụt, đời sống của một bộ phận người dân bị rơi vào khó khăn, trẻ em chịu tác động lớn về tinh thần và vật chất do thiên tai... Riêng đợt mưa lũ từ ngày 16 - 22/10/2020, ngành giáo dục có 286 điểm trường bị ảnh hưởng, 2.414 phòng học, phòng chức năng bị ngập, 1.172 phòng học, phòng chức năng bị hư hỏng. Trẻ em trong đợt lũ lịch sử này phải nghỉ học một tuần, những nơi ngập nặng phải nghỉ học 2 - 3 tuần.

3 huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh, Minh Hóa là những huyện thường xảy ra lũ lụt, tuy nhiên đợt lũ lớn này chưa từng có trong 30 năm trở lại đây nên trẻ em ở các địa bàn này không kịp thích ứng, nhiều em chưa biết bơi lội và chưa chủ động ứng phó trước thiên tai. Trong đợt lũ lụt này đã có 3 trẻ em bị tử vong do đuối nước (Minh Hóa: 1 em, Lệ Thủy: 2 em).

Tính cả hai đợt lũ tháng 10/2020, Quảng Bình có 25 người chết (trong đó có 3 trẻ em) và 16 em trở thành trẻ mồ côi do lũ lụt.

Thực hiện hướng dẫn của Cục trẻ em (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh phối hợp với Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội các huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh, Minh Hóa đã tiến hành xét chọn 21 xã bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai trong năm 2020 để triển khai Dự án “Hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng thiên tai năm 2020” nhằm bảo vệ trẻ em bị ảnh hưởng bởi bão lũ khỏi bạo lực, xâm hại và nâng cao sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội của các em và gia đình, thông qua tăng cường năng lực của hệ thống bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng.

Kết quả Dự án “Hỗ trợ khẩn cấp về bảo vệ, chăm sóc và hỗ trợ tâm lý cho trẻ em trong thiên tai”

Để thực hiện Dự án, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh đã phối hợp với Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh, Minh Hóa tổ chức các lớp tập huấn hỗ trợ khẩn cấp về bảo vệ, chăm sóc và hỗ trợ tâm lý cho trẻ em trong tình hình thiên tai (mỗi huyện 1 lớp kéo dài trong 2 ngày).

Thành phần đại biểu tham gia tập huấn (25 người/lớp, 3 lớp gồm 75 người) là công chức Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện; công chức phụ trách công tác trẻ em, Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp phụ nữ, giáo viên các trường THCS các xã trong vùng Dự án.

Nội dung tập huấn đề cập đến thảm họa thiên tai và các tác động đến sức khỏe tâm thần, tâm lý xã hội; phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em, xâm hại trẻ em; quản lý trường hợp đối với trẻ em trong vùng thiên tai, cách rà soát, hỗ trợ khẩn cấp cho trẻ em tại các xã bị ảnh hưởng nặng do thiên tai thông qua xác định nhu cầu từ quản lý trường hợp... dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia do Cục Trẻ em phân công.

Các xã thuộc Dự án đã tổ chức phát thanh chủ đề thảm họa thiên tai và các tác động đến sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội của trẻ em trên hệ thống truyền thanh 21 xã, việc đọc phát thanh thực hiện tuần 4 lần, trong 1 đợt - 1 tháng (tập trung từ 20/3 - 20/4/2021), bài phát thanh do tỉnh hỗ trợ tài liệu.

Hoạt động này đã có tính lan tỏa, giúp các đối tượng không chỉ trẻ em mà còn có phụ huynh, thầy cô, nhà trường cùng nghe để thấu hiểu, đúc rút và tích lũy những kỹ năng cơ bản để kịp thời ứng phó trước các thảm họa thiên nhiên.

Các xã đã tổ chức sinh hoạt nhóm theo hướng dẫn. Tổng 21 xã dự án đã tổ chức 126 cuộc sinh hoạt nhóm trẻ em với sự tham gia của 2.520 trẻ em và 126 cuộc sinh hoạt nhóm cho cha, mẹ/người chăm sóc trẻ với sự tham gia của 2.520 đại biểu. Các buổi sinh hoạt nhóm tập trung trao đổi về các nguy cơ ảnh hưởng đến trẻ em khi thiên tai xảy ra và cách bảo vệ trẻ em, hỗ trợ tâm lý, phòng chống xâm hại trẻ em; phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em… trong thiên tai.

Các huyện Dự án đã tổ chức hội thảo quản lý ca tại cấp huyện, mỗi huyện 2 hội thảo. Hội thảo tập trung vào việc đánh giá thực trạng, lập kế hoạch quản lý ca, phân tích quá trình thực hiện, kết quả hỗ trợ quản lý ca…

Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội của 3 huyện Dự án đã phối hợp với UBND các xã lập danh sách trẻ em trong vùng Dự án cần đánh giá, quản lý ca và phân công cán bộ theo dõi, quản lý, hỗ trợ, giúp đỡ. Các xã đã triển khai thực hiện kết nối dịch vụ hỗ trợ trẻ em, đảm bảo 100% trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt được hỗ trợ kịp thời bằng nhiều hình thức phù hợp.

3 huyện Minh Hóa, Lệ Thủy và Quảng Ninh đã lập và quản lý hồ sơ 315 trẻ em hoàn cảnh đặc biệt. Một số ca đã hỗ trợ thành công, hầu hết các ca đều đang tiếp tục theo dõi, hỗ trợ.

Ngày 6/01/2021, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã tiếp nhận 150 bộ sản phẩm cấp cứu cho trẻ em (150 thùng quà) từ Cục Trẻ em và tiến hành bàn giao cho 3 huyện: Minh Hóa, Lệ Thủy và Quảng Ninh (mỗi huyện 50 bộ) để tổ chức trao tặng cho trẻ em trên địa bàn.

Các xã cũng được hướng dẫn lập danh sách 08 trẻ em/xã, để nhận gói hỗ trợ khẩn cấp do bị ảnh hưởng nặng bởi thiên tai, 400.000 đồng/em. Hầu hết các em nhận quà cũng là các em trong thành phần quản lý trường hợp.

Có thể thấy, nhờ sự quan tâm, chỉ đạo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, sự hỗ trợ của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF); sự phối hợp chỉ đạo của UBND các huyện, sự tham gia tổ chức thực hiện của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện và UBND các xã trong vùng, Quảng Bình đã triển thành công Dự án “Hỗ trợ khẩn cấp về bảo vệ, chăm sóc và hỗ trợ tâm lý cho trẻ em trong thiên tai năm 2020”. Mùa mưa lũ 2021 lại đang sắp đến, giảm thiểu rủi ro thiên tai cho trẻ em, ứng phó với biến đổi khí hậu là một chiến lược lâu dài và quan trọng để phát triển bền vững, chúng ta cần chuẩn bị tốt hơn cho trẻ em, gia đình và cộng đồng trước những cú sốc do thiên tai. Trước tiên cần tập trung vào các khu vực dễ bị tác động và ảnh hưởng, đồng thời, tăng cường năng lực và cơ chế ứng phó của cộng đồng, gia đình và trẻ em để thoát khỏi thiên tai.