Tăng cường bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng

Chương trình cấp quốc gia này hướng tới mục tiêu chung là bảo vệ thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động trên môi trường mạng, đồng thời ngăn chặn, xử lý hành vi lợi dụng môi trường mạng để xâm hại trẻ em, theo Quyết định số 830/QĐ-TTg do Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký vào ngày 1/6.  

Trong giai đoạn 2021-2025,  chương trình đặt mục tiêu 100% trường tiểu học, THCS, THPT và các cơ sở bảo vệ, nuôi dưỡng trẻ em định kỳ tổ chức chương trình tuyên truyền, giáo dục kiến thức, kỹ năng cần thiết cho trẻ em để tham gia môi trường mạng an toàn. 

Bên cạnh đó, 100% trẻ em là nạn nhân bị xâm hại trên môi trường mạng được hỗ trợ, can thiệp khi có yêu cầu từ bản thân trẻ em hoặc từ người thân, cộng đồng xã hội. Chương trình phấn đấu đạt mục tiêu 100% tổ chức, cá nhân khi bị tố giác, phát hiện vi phạm quy định pháp luật đối với trẻ em trên môi trường mạng bị xử lý theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, chương trình yêu cầu các trang web tên miền quốc gia “.vn”, các trang web có địa chỉ IP tại Việt Nam phải tự thực hiện phân loại nội dung phù hợp lứa tuổi và tự triển khai giải pháp để bảo vệ trẻ em. 

Chương trình cũng đưa ra những giải pháp cụ thể như: Tăng cường hiển thị trên kênh truyền hình trung ương và địa phương số điện thoại đường dây nóng Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em số 111 nhằm tiếp nhận thông tin báo cáo xâm hại trẻ em; Lồng ghép vào chương trình giáo dục các nội dung trang bị kiến thức, nâng cao nhận thức về môi trường mạng cho trẻ em và kỹ năng cơ bản khi tham gia sử dụng Internet, cách thức tìm kiếm sự hỗ trợ khi bị xâm hại trên môi trường mạng; trang bị “bộ kỹ năng số” cơ bản cho trẻ em theo độ tuổi; đẩy mạnh các hình thức tư vấn hỗ trợ trẻ em thông qua tư vấn học đường.  

Các phần mềm, ứng dụng cũng sẽ đưa vào sử dụng trong ngành giáo dục nhằm trang bị kiến thức, nâng cao nhận thức cho trẻ em về môi trường mạng và vấn đề xâm hại tình dục.

Theo số liệu từ Bộ Công an, trong khoảng hơn 1.500 vụ việc liên quan trẻ em mỗi năm, số lượng vụ việc về tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng chiếm tỷ lệ không nhỏ. Giới chuyên môn cho biết, có khá nhiều hình thức phổ biến về các nguy cơ xâm hại trên mạng xã hội mà trẻ em, đặc biệt trẻ em từ 11 đến 16 tuổi thường gặp phải. Ví dụ như: Trẻ em tiếp cận với quá nhiều thông tin giả trên mạng - bao gồm nhiều trang web đen, độc hại có nội dung bạo lực hoặc liên quan các tệ nạn xã hội; Trẻ bị bắt nạt trên mạng, đôi khi để lại hậu quả nhiều hơn khi trẻ bị bắt nạt trong thực tế; Nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân của trẻ em hoặc bị lừa đảo, lạm dụng tình dục; Trẻ bắt chước hoặc bị lôi kéo vào những xu hướng, trào lưu độc hại, nguy hiểm...

Trong bối cảnh đó, Chương trình bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên môi trường mạng giai đoạn 2021 - 2025 vừa được phê duyệt là hết sức thiết thực, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong việc xây dựng một môi trường mạng an toàn, lành mạnh cho trẻ em. 

Trong các biện pháp tổng thể để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng thì vai trò giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội là rất quan trọng. Ba yếu tố giáo dục này sẽ giúp cho trẻ em hình thành bộ lọc, một “hệ miễn dịch số” theo từng lứa tuổi, phù hợp chuẩn mực đạo đức, văn hóa trong giai đoạn hiện nay, để trẻ em có thể biết tự bảo vệ bản thân trên môi trường mạng. Đây là giải pháp căn cơ, cần được thực hiện thường xuyên, đồng bộ và lâu dài.