Trẻ mới 3 tuổi đã mắc sỏi thận

Các bệnh nhi bệnh viện Bình Dân tiếp nhận chỉ từ 3-7 tuổi. Triệu chứng phổ biến là trẻ bị sỏi thận gây đau âm ỉ vùng hông lưng và nhiễm khuẩn niệu tái phát nhiều lần đã được các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân phẫu thuật lấy sạch sỏi bằng kỹ thuật mới, chỉ rạch da khoảng 5 mm.

Bệnh viện Bình Dân tiếp nhận từ một bệnh viện Nhi đồng tại TP.HCM các cháu V.N.K (3 tuổi, TP.HCM) có sỏi kích thước 21x20mm cùng 2 sỏi nhỏ ở thận trái, P.Đ.N.Y (7 tuổi, TP.HCM) có sỏi 9x10mm ở thận phải, N.T.T.N (6 tuổi, Cần Thơ) có sỏi 9x13mm ở trận trái. Người nhà cho biết các cháu thường đau hông lưng ở bên có sỏi thận, quấy khóc nhiều, ăn uống kém, thường sốt từng đợt. Dù được theo dõi và điều trị bằng thuốc thường xuyên nhưng các triệu chứng vẫn xuất hiện từng đợt và sỏi ngày một lớn lên.

Khoa Phẫu thuật Điều trị Sỏi thận Chuyên sâu Bệnh viện Bình Dân đã phẫu thuật lấy sỏi thận qua da bằng đường hầm siêu nhỏ (ultra-mini PCNL - UMP) cho 3 bệnh nhi từ 3-7 tuổi. Đây là kỹ thuật mới giúp loại bỏ sỏi thận ít mất máu, ít tổn thương nhu mô thận, ít đau, hồi phục nhanh sau mổ và hầu như không để lại sẹo. Trước đây, các bệnh nhi thường phải trải qua mổ mở đế lấy sỏi thận. Với kinh nghiệm thực hiện kỹ thuật lấy sỏi thận qua da hơn 1.000 trường hợp thành công ở người lớn mỗi năm từ năm 1997, Bệnh viện Bình Dân đã mở rộng ứng dụng kỹ thuật này trên nhóm người bệnh trẻ em.

Việc điều trị sỏi thận ở bệnh nhi cực kỳ phức tạp, đòi hỏi bác sĩ phải cân nhắc để vừa lấy sạch sỏi đồng thời giữ được chức năng thận về sau này. Hiện nay, đối với các trường hợp sỏi thận lớn và có biến chứng ở trẻ em, phương pháp thường được áp dụng ở Việt Nam vẫn là mổ mở lấy sỏi. Nếu mổ mở, bệnh nhi phải chịu đường mổ dài, đau nhiều sau mổ, phục hồi chậm và nguy cơ ảnh hưởng chức năng thận.

Tại buổi hội chẩn, các bác sĩ Khoa Phẫu thuật Sỏi thận chuyên sâu, Bệnh viện Bình Dân nhận định đây là các trường hợp sỏi gây biến chứng cần được điều trị triệt để. Để giảm thiểu xâm lấn, các bác sĩ quyết định thực hiện phẫu thuật nội soi qua đường hầm siêu nhỏ qua da (UMP) vào thận dưới hướng dẫn của máy X-quang C-arm, sử dụng máy tán sỏi laser.

Các ca phẫu thuật diễn ra trong hơn 1 giờ với sự phối hợp với các bác sĩ gây mê nhi từ Bệnh viện Nhi Đồng 1. Hình ảnh kiểm tra sau phẫu thuật cho thấy thận đã sạch sỏi hoàn toàn. Có bệnh nhi cha cũng từng bị sỏi thận, bệnh có yếu tố di truyền.

Nhiều người nhầm tưởng cho rằng sỏi tiết niệu nói chung chỉ gặp ở người lớn là không đúng. Trên thực tế, sỏi tiết niệu vẫn có ở trẻ em, dù hiếm gặp hơn người lớn. Các yếu tố nguy cơ liên quan đến hình thành sỏi tiết niệu ở trẻ em bao gồm di truyền, một số bệnh rối loạn chuyển hóa, dị tật hệ tiết niệu,…Gần đây, số lượng trẻ em mắc sỏi tiết niệu tăng hơn so với trước, có thể do trẻ ăn nhiều thức ăn nhanh có hàm lượng muối, đạm cao, không uống đủ nước, ít vận động.

Triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân bị sỏi tiết niệu là đau âm ỉ vùng hông lưng, tiểu ít, tiểu máu, buồn nôn, nếu nhiễm khuẩn có sốt và vã mồ hôi. Trẻ nhỏ bị sỏi thận thường có biểu hiện quấy khóc, tiểu gắt buốt, sốt lạnh run, chậm tăng cân. Trong một số trường hợp, bệnh nhi không có triệu chứng đau nhưng được phát hiện sỏi thận tình cờ qua siêu âm bụng khi khám sức khỏe.

Theo các bác sĩ, để phát hiện sớm, điều trị hiệu quả và phòng ngừa sỏi tiết niệu ở trẻ em, phụ huynh nên:

Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc để phát hiện các dị tật bẩm sinh đường tiết niệu (hiếm).

Khi trẻ đau hông lưng, tiểu đục, tiểu đau, sốt kéo dài không rõ nguyên nhân, nhiễm khuẫn tái đi tái lại.... cần nhanh chóng đưa trẻ đi thăm khám tại các cơ sở y tế.

Tập thói quen cho trẻ uống đủ nước, ăn đầy đủ các nhóm thức ăn, hạn chế ăn mặn, tránh táo bón, tránh nhịn tiểu, tránh để trẻ dư cân, béo phì.