Triển lãm tranh sơn mài “Trong vườn” của hoạ sĩ trẻ Vũ Văn Tịch

Dự án trưng bày tranh sơn mài của họa sĩ Vũ Văn Tịch được bắt đầu từ năm 2019. Từ đầu, Văn Tịch đã xác định sự chuẩn bị không thể nào ngắn hơn, vì những đòi hỏi phức tạp trong kỹ thuật thể hiện nghệ thuật trên chất liệu sơn mài, ngay cả khi đã có nhiều kinh nghiệm.

Triển lãm “Trong vườn” bao gồm 20 tác phẩm có sự kết nối xuyên suốt với nhau về mạch sáng tác. Hai bức tranh “Trong vườn” và “Xuân về” có kích thước lên tới 1.6m mô tả những cảnh sắc lãng mạn của hoa cỏ miền Tây Bắc.

Các bức tranh khác như “Xương rồng tím”, “Ngày gió”, hay “Đêm”… lại tập trung vào vẻ đẹp tinh tế hoặc các trạng thái, cá tính khác nhau của những loài cây ở trong vườn. Trên nền tối lạnh, bức tranh “Chiều buông” nổi bật màu cam đỏ của bụi hoa. Những tán lá lẩn khuất phía sau trong một màn đêm huyền bí. Bức tranh gợi nhắc người xem nhớ về những cảm giác xa vắng đâu đó trong ký ức.

Trong khi đó, "Mai vàng" là bức tranh được sáng tác lấy cảm hứng từ một sự kiện cá nhân đặc biệt. Họa sĩ sử dụng các lớp màu tím mỏng đa sắc độ nhuộm trên bề mặt, cùng lớp bạc/vàng phía bên dưới phản quang xuyên thấu, tạo nên một nền trời trong suốt và sâu thẳm.

Bằng cách sử dụng các kỹ thuật trên sơn mài như kỹ thuật dùng bạc mịn, vẽ xuyên lớp, kết hợp 3 sắc son, cùng việc kết hợp các thủ pháp nghệ thuật như đảo ngược những mảng tối sáng, dùng ngôn ngữ biểu tượng… Văn Tịch đã tạo ra một khu vườn sinh động và rực rỡ.

Tranh sơn mài ở nước ta có quá trình phát triển chưa đến 100 năm kể từ khi những người thầy đầu tiên của trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương đưa chất liệu sơn mài trở thành chất liệu sáng tác cho họa sĩ, tuy nhiên nó đã sớm trở thành đặc sản của mỹ thuật Việt.

So với các loại tranh khác, tranh sơn mài rất khó thực hiện, có nhiều công đoạn mài ủ và các yếu tố phụ thuộc bao gồm cả độ ẩm và thời tiết. Vật liệu được sử dụng trong sơn mài là các thành phần đến từ tự nhiên như: sơn ta, son, vàng, bạc, xà cừ, vỏ trứng, vỏ trai…

Bản thân Văn Tịch hiện nay có thể ứng dụng đến hàng trăm chất liệu mới trong quá trình thực hiện một tác phẩm sơn mài. Nhưng trên hết, không phải cách cấu tạo có thể làm ra tính nghệ thuật, mà chính là một tâm hồn nhiều rung cảm.