Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thụy An, Hà Nội – Mô hình tốt nhất cho người khuyết tật

Các y, bác sĩ, và cán bộ, nhân viên của Trung tâm đã chăm sóc trẻ khuyết tật với tất cả tình thương và trách nhiệm của mình

 Vài nét về Trung tâm

Nằm trên địa bàn xã Thụy An, huyện Ba Vì, TP. Hà Nội, Trung tâm phục hồi chức năng người khuyết tật Thụy An được thành lập năm 1976 (thuộc BộLĐTBXH). Tổng diện tích toàn đơn vị là 37.400m2 với hệ thống cây xanh đa dạng và cơ sở hạ tầng khang trang, sạch đẹp, có vườn hoa cây cảnh xanh tươi và khu vui chơi giải trí rộng trên 5000m2, không khí mát mẻ trong lành. Phòng vật lí trị liệu và PHCN rộng rãi thoáng mát, đường đi lại được thiết kế xây dựng rất thuận lợi cho việc di chuyển của NKT. Chính vì vậy, đây là nơi rất phù hợp cho bệnh nhân PHCN về vận động và tinh thần. 

Trong hơn 30 năm qua, Trung tâm đã tiếp nhận chăm sóc, nuôi dưỡng, chỉnh hình phục hồi chức năng, giáo dục, hướng nghiệp cho trẻ em tàn tật (khuyết tật) là con liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, các cháu bị tàn tật do di chứng của chất độc da cam, và con em các gia đình nghèo; Chăm sóc, nuôi dưỡng NKT; Điều dưỡng người có công với cách mạng và phục hồi sức khỏe cho người cao tuổi … của các tỉnh thành phía Bắc Việt Nam. 

Ngoài việc áp dụng y học, giáo dục, hướng nghiệp, dạy nghề và các kỹ thuật khác để phục hồi chức năng cho NKT, nhằm đem lại sức khoẻ, sự tự tin và nghề nghiệp giúp họ hòa nhập với cộng đồng, Trung tâm còn thực hiện một số nhiệm vụ khác như: Tổ chức sản xuất, sửa chữa và hướng dẫn sử dụng dụng cụ trợ giúp, dụng cụ thay thế đối với NKT;Tham gia đào tạo, tập huấn, thực hành kỹ năng chăm sóc, giáo dục, phục hồi chức năng cho công chứ, viên chức và người lao động theo sự phân công của Bộ; Là cơ sở thực hành cho sinh viên các trường có chuyên ngành liên quan; Tổ chức khám bệnh, chữa bệnh phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm cho đối tượng có thẻ bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế; Cung cấp dịch vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, phục hồi, chức năng và dịch vụ công tác xã hội đối với đối tượng có nhu cầu;Nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thuộc lĩnh vực được giao;Phối hợp với các cơ quan y tế địa phương thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh, phòng ngừa thương tích và khuyết tật...; Hợp tác với các tổ chức trong nước và ngoài nước về lĩnh vực được giao theo quy định của Nhà nước và của Bộ; liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân để hoạt động dịch vụ đáp ứng nhu cầu của xã hội theo quy định của pháp luật. 

Hiện nay, trung tâm đang tổ chức dạy văn hóa, kỹ năng sống, kỹ năng sinh hoạt cho trẻ chậm phát triển trí tuệ, trẻ em câm điếc, can thiệp trẻ tự kỷ, đồng thời tích cực bồi dưỡng năng khiếu cho học sinh khiếm thính, giúp các cháu phát huy tài năng và tham gia tốt các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao. 

Có thể nói, đây là một Trung tâm PHCN khép kín, toàn diện cả về thể chất và tinh thần, kết hợp chặt chẽ giữa PHCN (phục hồi chức năng) y học và giáo dục, hướng nghiệp, với đội ngũ cán bộ nhân viên có nhiều kinh nghiệm, đoàn kết, có kỷ cương, tình thương và trách nhiệm, luôn tạo điều kiện tốt nhất giúp các cháu khuyết tật được PHCN sớm hoà nhập cộng đồng, giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội. Trung tâm hiện có hơn 80 trẻ khuyết tật học 10 nghề khác nhau phù hợp với khả năng, sở thích của từng em, góp phần giúp các em có tri thức, tự tin, tạo cơ hội tìm việc làm để tự lập cuộc sống, hòa nhập cộng đồng. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng phối hợp với các chuyên gia đầu ngành xây dựng mô hình can thiệp trẻ tự kỷ, áp dụng các phương pháp chẩn đoán và can thiệp trẻ tự kỷ của các nước trên thế giới và Việt Nam.

Những kết quả đạt được 

Phục hồi chức năng: Với đội ngũ Bác sỹ, kỹ thuật viên, điều dưỡng viên được đào tạo ở trong nước và nước ngoài, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc nuôi dưỡng và PHCN, áp dụng các phương pháp kỹ thuật hiện đại trong lĩnh vực PHCN của thế giới và trong nước. Đội ngũ cán bộ, công nhân viên ở trung tâm luôn có tinh thần thái độ phục vụ NKT và các đối tượng yếu thế ân cần, có kỷ cương tràn đầy tình thương và trách nhiệm.

Người khuyết tật vận động đang PHCN tại Trung tâm.

Trẻ em khuyết tật được tiếp nhận vào Trung tâm thông qua việc khám tuyển tại các địa phương và phân loại theo các dạng tật để áp dụng các hình thức phục hồi chức năng cho phù hợp. Các em được các y bác sĩ dung những trang thiết bị hiện đại như máy siêu âm, kéo giãn cột sống, điện xung, điện phân, sóng ngắn, châm cứu laser, điều trị vật lý trị liệu. Thời gian qua, Trung tâm đã đón nhận và phục hồi chức năng cho trên 2 nghìn trẻ em khuyết tật. Số cháu được tư vấn và tập luyện phục hồi chức năng qua Trung tâm là gần 3 nghìn cháu. Nhiều cháu khi ở nhà không đi lại được, phụ thuộc hoàn toàn vào trợ giúp của gia đình và nguời thân, khi vào Trung tâm được phẫu thuật chỉnh hình và phục hồi chức năng một thời gian, các cháu có thể tự đi lại được hoặc đi lại bằng dụng cụ trợ giúp. Ngoài ra các cháu luôn nhận được sự quan tâm chăm sóc tận tình của Bác sỹ, điều dưỡng viên, kỹ thuật viên, hộ lý… 

Từ năm 2000 tới nay, đơn vị đã liên kết với Khoa chấn thương chỉnh hình của Viện Quân y 105 phẫu thuật chỉnh hình cho hàng trăm cháu tàn tật, mang lại kết quả tốt; Liên kết với Công ty VIETCOT; Trung tâm trợ giúp dụng cụ chỉnh hình cho nguời tàn tật đo khám và lắp dụng cụ chỉnh hình cho các cháu. 

Về giáo dục và dạy nghề: Đây chính là hình thức phục hồi chức năng về tinh thần và nghề nghiệp cho NKT. Trong việc tổ chức các hoạt động dạy nghề, giáo dục hướng nghiệp và lao động trị liệu giúp người khuyết tật hòa nhập cộng đồng. Sự kết hợp chặt chẽ giữa PHCN về y học và giáo dục, hướng nghiệp được áp dụng hơn 30 năm tại Trung tâm PHCN Thụy An, bước đầu tạo nên mô hình PHCN khép kín tại Việt Nam theo mô hình PHCN của thế giới. 

Hiện nay Trung tâm có đội ngũ giáo viên được đào tạo đúng chuyên ngành giáo dục đặc biệt, nhiều giáo viên đã giảng dạy trẻ em tàn tật lâu năm với nhiều kinh nghiệm, am hiểu tâm sinh lý các cháu
và có chương trình giáo án giảng dạy cho các dạng tật khác nhau. Tập thể giáo viên đoàn kết, yêu ngành, yêu nghề, có tâm huyết và tình thương đối với các cháu khuyết tật. Các hình thức giáo dục và hướng nghiệp của Trung tâm gồm: 

- Giáo dục hoà nhập: Hàng năm Trung tâm có từ 40 đến 50 cháu ra các trường phổ thông của địa phương thực hiện chủ trương giáo dục hoà nhập cộng đồng ở cả 3 cấp. Tỷ lệ lên lớp đạt từ 95 đến 100%, có 45 đến 50% học sinh giỏi và học sinh tiên tiến. Trong đó có nhiều cháu đạt học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp huyện, nhiều cháu thi đỗ vào các trường Đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp. - Dạy văn hoá cho trẻ em điếc câm và chậm phát triển trí tuệ (từ lớp 1 đến lớp 5) theo chương trình được soạn thảo phù hợp với điều kiện và khả năng của các cháu. Ngoài ra các cháu được dạy, hướng dẫn các chức năng sinh hoạt như ăn, mặc, tắm rửa, gội đầu, đi vệ sinh…

Người khuyết tật tại Trung tâm đã được dạy nghề và làm ra các sản phẩm phục vục cho cuộc sống.

- Hướng nghiệp dạy nghề: Các thầy cô giáo đã có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực dạy nghề cho các cháu khuyết tật. như nghề may, thêu, làm tranh đá quý, tin học… Nhờ được PHCN và giáo dục nghề nghiệp, đến nay đã có gần 2 nghìn cháu được nuối dưỡng học nghề từ Trung tâm đã về địa phương và gia đình để tự lập cuộc sống, 159 cháu vào làm việc trong cơ quan Nhà nước, 05 cháu đi lao động hợp tác nước ngoài, 15 cháu thi đỗ và tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng chuyên nghiệp. Trong số cháu về địa phương và gia đình, có nhiều cháu đã tự lập được cuộc sống, xây dựng gia đình hạnh phúc... nhiều cháu có công ăn việc làm ổn định (chiếm trên 30%). Một số cháu đã trở thành cán bộ Nhà nước như: Đào Xuân Quyền, Nguyễn Như Liêm, Phạm Thị Thanh.... Đặc biệt có những cháu đã tốt nghiệp thạc sỹ, tiến sỹ hoặc trở thành doanh nhân thành đạt như cháu Phạm Kim Tuý (Ninh Bình), cháu Trần Ngọc Minh (Bắc Ninh)... 

Định hướng phát triển những năm tới

Theo mô hình phục hồi chức năng của các nước phát triển trên thế giới thì hầu hết các Trung tâm và bệnh viện phục hồi chức năng của Việt Nam mới thực hiện được phục hồi chức năng về thể chất (Y học), phục hồi chức năng về tinh thần (tâm thần), giáo dục hướng nghiệp còn rất hạn chế. 

Vừa qua, Bộ LĐTBXH đã khởi công dự án xây dựng Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thụy An (huyện Ba Vì, Hà Nội) với tổng mức dự toán kinh phí xây dựng là 80 tỷ đồng. Dự án sẽ xây dựng 4 hạng mục chính tại Trung tâm gồm: Nhà tự kỷ và khu hướng nghiệp dạy nghề, nhà ở cho bệnh nhân, khu khám bệnh và PHCN, nhà ăn cho bệnh nhân. Như vậy, Trung tâm vẫn tiếp tục xây dựng và phát triển mô hình PHCN toàn diện, khép kín bao gồm: Phục hồi chức năng thể chất (y học), phục hồi chức năng trí tuệ (giáo dục), phục hồi chức năng nghề nghiệp và công tác xã hội. Bởi các hoạt động này đã giúp NKT phục hồi những khiếm khuyết, phát huy hết khả năng để họ có thể tự phục vụ, học tập và lao động đóng góp cho gia đình và xã hội.

Những gương mặt trẻ thơ của các em sống tại Trung tâm PHCN trẻ tàn tật Thụy An - Hà Nội

Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thụy An, bước đầu đã thực hiện PHCN cả về thể chất và tinh thần trong nhiều năm qua. Đây cũng là thế mạnh của Trung tâm, nếu được đầu tư nguồn lực, phát huy truyền thống của đơn vị, áp dụng khoa học kỹ thuật của các nước tiên tiến trên thế giới kết hợp với tinh thần thái độ phục vụ chuyên nghiệp của cán bộ nhân viên, hy vọng rằng Trung tâm PHCN người khuyết tật Thuỵ An sẽ là trung tâm PHCN điển hình của Việt Nam và khu vực. 

Để hoàn thành được chức năng, nhiệm vụ trên trong giai đoạn mới, Trung tâm luôn mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm của các cấp Lãnh đạo, các ngành liên quan, các tổ chức cá nhân có lòng hảo tâm trong và ngoài nước hợp tác, giúp đỡ để nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, bổ sung và đào tạo cán bộ, góp phần nâng cao chất lượng và số lượng người tàn tật được PHCN, giúp đỡ họ có khả năng tự phục vụ, hoà nhập cộng đồng tham gia học tập, lao động, sản xuất ra của cải vật chất góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Bài và ảnh: Thu Lan (GĐ&TE)