Viêm gan ở trẻ em, những dấu hiệu cha mẹ cần lưu tâm

Dưới đây là tất cả những thông tin được biến cho đến nay.

Trường hợp viêm gan đầu tiên ở trẻ liên quan đến COVID-19 được phát hiện ở đâu?

Giám đốc phụ trách lâm sàng và các bệnh nhiễm trùng mới nổi của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh Meera Chand cho biết, 5 trường hợp trẻ nhỏ bị viêm gan đầu tiên được phát hiện ở Scotland vào ngày 31/3 bởi "các bác sĩ lâm sàng, họ đã phát hiện ra có điều gì đó bất thường".

Bà Chand công bố thông tin này tại hội nghị  khẩn cấp tại châu Âu về vi sinh lâm sàng và các bệnh truyền nhiễm ngày 25/4.

Chuyên gia bệnh lâm sàng và bệnh nhiễm trùng mới nổi cho biết, những trường hợp như vậy rất hiếm  gặp. Trong vòng 1 năm, các bác sĩ Scotland thường gặp khoảng 4-5 trường hợp viêm gan không rõ nguyên nhân.

Trong một bản thông báo cập nhật công bố cuối tuần qua, Vương quốc Anh cho biết cũng ghi nhận tổng cộng 114 trường hợp mắc bệnh gan không rõ nguyên nhân.

Tây Ban Nha cũng ghi nhận có số ca viêm gan ở trẻ nghi liên quan tới COVID-19 lên tới 13 trường hợp, tiếp theo là Israel với 12 người và Hoa Kỳ có 9 trường hợp. Có ít trường hợp viêm gan được ghi nhận ở Đan Mạch, Ireland, Hà Lan, Ý, Na Uy, Pháp, Romania và Bỉ.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, đến nay đã có 169 trường hợp viêm gan trẻ em ở 12 quốc gia được ghi nhận trong đó 1 trường hợp đã tử vong, 17 bé có chỉ định phải ghép gan.

Những đối tượng nào bị ảnh hưởng?

Những đối tượng  mắc bệnh là trẻ em từ 1 tháng đến 16 tuổi, nhưng hầu hết các trường hợp mắc bệnh  dưới 10, độ tuổi có số trẻ mắc đứng thứ 2 là nhóm trẻ  dưới 5 tuổi. Đa số trẻ đều có tiền sử khoẻ mạnh. 

Trước khi trẻ được phát hiện bị viêm gan nặng, trẻ thường có các triệu chứng như vàng da, tiêu chảy, nôn mửa và đau bụng.

Maria Buti, một nhà nghiên cứu bệnh học ở Barcelona và là Chủ tịch của Hiệp hội Nghiên cứu về Gan của Châu Âu (EASL), cho biết điều đáng phải lưu tâm ở đây là mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Chia sẻ với hãng thông tấn AFP, bà Maria Buti cho biết, đến nay đã có 17 trẻ em – chiếm 10% trong số 169 trường hợp mắc bệnh - đã tiến triển viêm gan nặng đến mức phải  ghép gan.

Aikaterini Mougkou, Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu (ECDC), cho biết các trường hợp mắc bệnh "thực sự đáng lo ngại". Tuy nhiên, đến nay các cơ quan y tế  không rõ liệu có các trường hợp mắc  viêm gan nhẹ hơn hay không vì nếu bệnh nhẹ,  các triệu chứng không rõ ràng và khó có thể phát hiện.

"Vì chúng tôi không biết nguyên nhân gây bệnh  nên chúng tôi cũng không biết đường lây truyền cũng như cách phòng tránh và điều trị", chuyên gia ECDC Mougkou nói.

Các giả thiết

Viêm gan siêu vi là tình trạng viêm gan hiếm gặp ở trẻ em khỏe mạnh. Các chuyên gia cho biết, cho đến nay chưa xác định được liệu có hay không  có sự phơi nhiễm nào có mối liên hệ với các trường hợp mắc bệnh. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã loại trừ việc đi du lịch là một yếu tố gây bệnh.

Giám đốc phụ trách lâm sàng và các bệnh nhiễm trùng mới nổi  của Cơ quan An ninh Y tế  Vương quốc Anh Chand cho biết, không có mối liên hệ nào với việc sử dụng quá liều paracetamol, một trong những loại thuốc có thể gây suy gan.

Ngoài ra, các mối liên hệ với việc tiêm chủng vaccine COVID-19 cũng đã bị loại trừ, vì hầu hết trẻ em mắc bệnh đều chưa đủ tuổi để tiêm vaccine.

Đi tìm nguyên nhân

Theo các nhà khoa học, viêm gan ở trẻ được cho là do trẻ nhiễm 1 trong 2 loại virus SARS-CoV-2 và adenovirus, trong đó có nhiều em nhiễm đồng thời cả hai loại virus này.

Adenovirus - loại virus phổ biến gây ra các căn bệnh như cảm lạnh, viêm phế quản và tiêu chảy nhưng hầu hết không dẫn đến bệnh nặng – có thể là nguyên nhân dẫn đến những ca bệnh này. Bởi WHO cho biết, họ  đã tìm thấy adenovirus ở 74 trường hợp.

Giám đốc phụ trách lâm sàng và các bệnh nhiễm trùng mới nổi của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh cho biết, adenovirus được tìm thấy ở 75% bệnh nhân nói trên ở Anh.

Bà cho biết "giả thuyết" đầu tiên mà các nhà khoa học hướng tới là sự kết hợp của virus adenovirus bình thường cùng với một yếu tố khác khiến bệnh viêm gan ở trẻ nhỏ nghiêm trọng hơn.

Tỷ lệ Adenovirus ở Anh đã giảm xuống trong giai đoạn đầu của đại dịch nhưng đã tăng cao hơn nhiều so với mức trước đó kể từ khi các biện pháp phòng dịch như đeo khẩu trang  được dỡ bỏ, bà Chand nói.

WHO cho biết, "sự gia tăng bất ngờ" của các trường hợp adenovirus gần đây đã được ghi nhận ở một số quốc gia như Ireland và Hà Lan.

Các nguyên nhân khác có thể gây bệnh là sự kết hợp của adenovirus và Covid, hoặc liên quan đến nhiễm trùng Covid trước đó, bà Chand nêu giả thiết.

19 trong số 169 trường hợp được ghi nhận có cả Covid và adenovirus, trong khi 20 trường hợp chỉ có COVID-19.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, cần có thêm thời gian để tiến hành  các cuộc điều tra, nhưng hầu hết họ đều hy vọng sẽ đi đến  kết quả trong vòng một tháng.

Cha mẹ cần lưu tâm đưa trẻ đi khám bệnh nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng dưới đây:

Nước tiểu đậm

Phân nhạt

Vàng da (vàng da mắt)

Da ngứa

Buồn nôn và ói mửa

Hôn mê

Đau bụng

Sốt cao.